76. rocznica skoku krakowskiego cichociemnego

Nocą z 4 na 5 maja 1944 r. odbył się lot, którym przetransportowano sześciu kolejnych skoczków przeznaczonych do pracy operacyjnej w okupowanym przez Niemców kraju. Była to ekipa nr XLIX, operacja lotnicza „Weller 17” w ramach sezonu operacyjnego „Riposta”. Bombowiec Halifax JP-177 „P” miał na swoim pokładzie trzydziestoletniego Krakowianina, przeszkolonego w dywersji oficera Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, ppor. (po oddaniu skoku regulaminowo awansowanego na porucznika) Zdzisława Rudolfa Luszowicza ps. „Szakal” „Pamflet”. W ładowni statku powietrznego znajdowali się ponadto: por. Tadeusz Stanisław Jaworski ps. „Bławat”, por. Antoni Nosek ps. „Kajtuś”, por. Cezary Nowodworski ps. „Głóg”, por. Mieczysław Szczepański ps. „Dębina” i por. Czesław Trojanowski ps. „Litwos”. Przeszkoleni do pracy konspiracyjnej na rzecz Polskiego Państwa Podziemnego, wracali drogą powietrzną do Polski w charakterze cichociemnych.

Grobowiec w którym pochowano prochy Zdzisława Luszowicza, bardzo blisko wejścia/wyjścia cmentarnego od strony alei 29 listopada. Fot. Artur Jachna

Bombowiec wystartował z lotniska Campo Casale w pobliżu Brindisi. Zrzut został wykonany na placówkę odbiorczą „Mewa 1”. Znajdowała się ona w okolicach miejscowości Dalechowice, 15 km od Skalbmierza. Z tego samego samolotu zrzucono wraz z komandosami także dwanaście zasobników materiałowych oraz cztery paczki. Przybyli przerzucili do Polski znaczące środki finansowe tj. 321,3 tys. dolarów w formie banknotów oraz 21,5 tys. dolarów w złocie.

Wspomniany powyżej Zdzisław Luszowicz (1914-2010), przyszedł na świat w krakowskiej rodzinie rzemieślniczej, a zmarł w Wielkiej Brytanii (Waterbeck w Szkocji), kraju w którym spędził większość swojego długiego i pracowitego życia. Ukończył III Państwowe Gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie (tradycje szkoły kontynuuje obecnie II LO) oraz UJ (filolog klasyczny o specjalności nauczycielskiej – pracował później w Krakowie oraz na emigracji jako nauczyciel języków). W 1990 r. awansowany do stopnia kapitana. W czasie wykonywania misji cichociemnego był instruktorem Kedywu Komendy Głównej AK, a następnie oficerem 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK. Zdzisław Luszowicz więziony był przez UB, NKWD a także zesłany do łagrów ZSRS: Skola, Starobielsk (1939-1941), Stalinogorsk (1944-1945). Żyjąc z rodziną założoną na emigracji poza krajem rodzinnym, angażował się społecznie w działalność edukacyjną na rzecz Polonii.

Fot. Artur Jachna

Prochy Zdzisława Luszowicza znajdują się na cmentarzu Rakowickim w Krakowie [kwatera XXVIIIA, rząd: południowo-wschodni, miejsce: narożnik]. Znajdując się na tejże nekropolii możemy oddać hołd nie tylko kapitanowi „Szakalowi”. Znajdują się tutaj również mogiły czterech innych spadochroniarzy Armii Krajowej – cichociemnych.

Tekst: Artur Jachna

Rysunek w tle:
Zdzisław Luszowicz (w kolorze) na spotkaniu kombatanckim z innymi cichociemnymi. Inspiracja: fotografia z 21 maja 2006 r., autorstwa Jarosława Rybaka. Autor rysunku: Artur Jachna

Podziel się tą informacją: