Mszą świętą w katedrze wawelskiej, której przewodniczył ks. prof. Jacek Urban rozpoczęły się krakowskie uroczystości w rocznicę wybuchu II wojny światowej.
Główna część uroczystości odbyła się na cmentarzu Rakowickim. Przy pomniku Żołnierzy Września i Armii Kraków zebrali się kombatanci, przedstawiciele władz, wojsko, policja, stowarzyszenia i mieszkańcy Krakowa. Organizatorami byli Wojewoda Małopolski oraz Oddział IPN w Krakowie.
– Spotykamy się jak co roku, aby oddać hołd tym, którzy we wrześniu 1939 roku oddali życie, broniąc Polski. Dla nas i innych krajów Europy środkowo-wschodniej ten konflikt nie skończył się w 1945 roku. Na odzyskanie wolności musieliśmy poczekać do roku 1989, kiedy mogliśmy wejść na drogę prawdziwej niepodległości. Dzisiaj stajemy przy grobach żołnierzy września 1939 roku, mając świadomość, że oddajemy hołd tym, którzy jako pierwsi stanęli w obronie Ojczyzny, ale nie byli ostatni. Po nich przyszły kolejne pokolenia, które walczyły o wolny kraj. Tych z września 1939 r. charakteryzowało to, że poszli w bój nie tylko dlatego, że dostali taki rozkaz, ale dlatego, ponieważ byli głęboko przekonani, o tym, że taka jest powinność żołnierza Wojska Polskiego – przemawiał dr hab. Filip Musiał, dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie.
1 września 1939 nastąpił atak Niemiec na Polskę i początek II wojny światowej. O godz. 4.45 niemiecki pancernik szkolny „Schleswig-Holstein” rozpoczął ostrzał Westerplatte, Wojskowej Składnicy Tranzytowej na terenie Wolnego Miasta Gdańska, bronionej przez załogę (około 200 żołnierzy) pod dowództwem mjr. Henryka Sucharskiego i kpt. Franciszka Dąbrowskiego. Przez siedem dni bohatersko odpierała ona powtarzające się ataki niemieckie z morza, ziemi i powietrza, stając się symbolem polskiego oporu.
Do historii przeszła także bohaterska obrona Poczty Polskiej w Gdańsku. Polacy poddali się dopiero po południu, gdy budynek poczty został podpalony. Miesiąc później zostali rozstrzelani przez Niemców.
Jedną z pierwszych zaatakowanych miejscowości był Wieluń, zbombardowany przez Luftwaffe. Liczbę ofiar szacuje się na około 1200 cywilów.
► Infografiki historyczne. Wrzesień 1939
► Wrzesień 1939. Serwis specjalny IPN
► English version: https://1september39.com
Fot. Agnieszka Masłowska IPN/Tekst: IPN Kraków
