Pewne miejsca a wraz z nimi osoby i wydarzenia stanowią symbole, które utrwalają się w pamięci zbiorowej zarówno lokalnej jak ogólnonarodowej i są określane miejscami pamięci. Ich znaczenie polega na łączeniu społeczności, czy też narodu poprzez wspólne wspominanie. Wybór tych miejsc opiera się na zdobytej wiedzy historycznej, która nie powinna jednak zasłaniać innych władz ludzkiej psychiki. Aby historia stała się żywa, aby była nauczycielką życia musi wywoływać rezonans wewnątrz człowieka, z jednej strony pobudzać do jej poznawania, a z drugiej do autorefleksji, do uświadamiania sobie jakie wrażenia, odczucia, emocje, postawy moralne budzą się w kontakcie z nią, uobecnioną w konkretnym miejscu, osobie i wydarzeniu.
Marzenia o niepodległej to cykl prezentacji osób i miejsc związanych z Krakowskim Szlakiem Walk o Niepodległą swym zakresem sięgającym początków Konfederacji Barskiej 1768, aż po 1918 r. Serdecznie Państwa zapraszamy do podążania z nami tym szlakiem i do regularnego odwiedzania strony Patriotycznego
W ramach Krakowskiego Szlaku Insurekcji Kościuszkowskiej poprzednio przybliżony został Pałac Wodzickich na Piasku, gdzie Kościuszko przybył w nocy z 23 na 24 marca 1794 r. Teraz zostanie Państwu przybliżony klasztor Braci Kapucynów, gdzie w Domku Loretańskim generałowie Tadeusz Kościuszko i Józef Wodzicki poświęcili pałasze i ślubowali Bogu walkę o niepodległą Ojczyznę. W kolejnym artykule zaprezentowane zostanie miejsce przysięgi Naczelnika Kościuszki na Rynku Głównym .
Już król Zygmunt III Waza pragnął sprowadzić Braci Kapucynów do Polski, dopiero jednak Jan III Sobieski, – spełniając ślub złożony Bogu za pomyślną wyprawę przeciw Turkom i Tatarom pod Wiedeń – uzyskał od Stolicy Apostolskiej pozwolenie na sprowadzenie do Polski przedstawicieli tego zakonu. 10 września 1680 r., papież Innocenty XI, wydał breve, mianując o. Jakuba swoim przedstawicielem do założenia w Polsce dwóch klasztorów, jednego w Warszawie, a drugiego w Krakowie. Budowa pierwszego, warszawskiego klasztoru zakończyła się wprowadzeniem braci do klasztoru 11 listopada 1694 r.
Kapucyni O. Franciszek Arezzio, o. Bernard z Sienny oraz brat Karol z Uzzano, otrzymawszy od króla Jana III Sobieskiego list polecający do biskupa krakowskiego Jana Małachowskiego, 20 lipca 1695 r. udali się do Krakowa z misją założenia tam drugiego klasztoru . Po drodze zatrzymali się w Kielcach, gdzie biskup przebywał i przekazali mu dokument.
Ten z kolei napisał list do swego biskupa pomocniczego Stanisława II Szembeka, w którym polecił mu pomcc kapucynom. Kiedy ci dotarli do Krakowa znaleźli tymczasowe lokum przy kościele św. Piotra na Garbarach (nieistniejący, w pobliżu gdzie niegdyś stał znajduje się teraz świątynia i klasztor Zgromadzenia Zmartwychwstańców, przy ulicy Łobzowskiej). Przez cały czas pobytu szukali odpowiedniej działki pod budowę klasztoru. Wybrali teren, który obecnie znajduje przy ulicach: Loretańskiej, Jabłonowskich, Studenckiej oraz przy placu Sikorskiego i zakupili go 24 września 1695 r. Niespełna dwa tygodnie później przenieśli się do drewnianego domu znajdującego na zakupionym terenie, w którym też urządzili kaplicę. 9 października 1695 r. pierwszą mszę św. odprawił biskup pomocniczy Stanisław Szembek.
Fundatorem głównym klasztoru i kościoła był chorąży zatorsko-oświęcimski Wojciech Albrecht Dębiński, ale swoje datki złożyły także i inne osoby między innymi królowa Maria Kazimiera, starosta krakowski Franciszek Wielopolski wojewoda sandomierski Michał Warszycki, Hieronim Lubomirski, Benedykt Sapieha. margrabia pińczowski Józef Myszkowski. Przez pół roku od zakupu terenu, nie podjęto żadnych prac budowlanych, dopiero przybycie architekta Jana Ceroniego zainicjowało działania. Wyznaczył on 23 lutego 1696 r. dokładne miejsce na kościół i klasztor a 10 kwietnia 1696 r. sam biskup Jan Małachowski odprawił mszę św., poświęcił i położył kamień węgielny, pod który wykopali ziemię sami Kapucyni o. Hieronim, o. Wiktor i br. Karol. Budowa ruszyła. Na początku 1697 r. miał miejsce ważny epizod, na teren budowy przybył wspomniany Wojciech Albrecht Dębiński, który przyglądając się pracy, zapytał pod jakim wezwaniem ma stanąć kościół. Gdy dowiedział się, że pod wezwaniem Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny, był wzruszony. Nie powiedziawszy niczego, odszedł. Na drugi dzień znowu przyszedł i oświadczył, że sam własnym kosztem chce wystawić ten kościół i klasztor. Posiadał wielkie majętności na Ziemi Krakowskiej a w pobliżu Krakowa w sąsiedztwie terenu Kapucynów (miasto było schowane za murami a teren ten był poza nimi) miał znaczną posiadłość, wtedy rozciągającą się między obecnymi ulicami Karmelitańską oraz Piłsudskiego. Na tej posiadłości znajdował się pałac, w którym mieszkał między innymi August II Sas przybywający do Krakowa na koronację. W pałacu ponad sto lat później generał Józef Wodzicki przyjmował Tadeusza Kościuszkę.
Pierwszą mszę św. w nowo wybudowanym kościele odprawiono 15 sierpnia 1700 r. a świątynię konsekrował trzy lata później 15 maja 1703 r. biskup Kazimierz Łubieński, wtedy jeszcze administrator diecezji krakowskiej i odtąd stała się ulubionym miejscem modlitwy krakowian. Bracia Kapucyni byli świadomi, że to dzięki pomocy Matki Bożej nigdy klasztoru nie dotknęła żadna klęska, pomimo, że w ciągu wieków groziły mu epidemie, pożary, napady, rabunki i niszczenie przez obce wojska (Szwedzi, Moskale i Prusacy).
Przy kościele stanął również Domek Loretański ufundowany podobnie jak kościół i klasztor przez Wojciecha Albrechta Dębińskiego. Prace budowlane zostały rozpoczęte w 1712 r. pod kierunkiem polskiego architekta Kaspra Bażanki a zakończone w 1719 r.. Uroczystego poświęcenia kaplicy dokonał biskup kujawski Piotra Tarła, będący także kanonikiem krakowskim i proboszczem parafii w Morawicy. Uroczyste wniesienie figury Matki Bożej Loretańskiej miało miejsce w drugi dzień Zielonych Świątek 1719 r. Figura powstała jako wierna kopia, tej z Loreto. Wniesienie jej miało swoją uroczystą oprawę. Zabrana z kościoła św. Anny procesyjnie niesiona była przez Rynek Główny, ulicę i bramę Wiślną, i już prosto do Domku Loretańskiego. Uroczystości towarzyszyły śpiewy, muzyka, iluminacja a nawet strzelanie z armat, ustawionych nad Rudawą, zarządzone przez generała artylerii i wojewodę chełmińskiego Jakuba Zygmunta Rybińskiego.
Na prośbę gwardiana o. Bronisława Lewandowskiego r. w 1863, Ojciec św. Pius IX udzielił kaplicy Loretańskiej nadzwyczajny przywilej, udzielony po wsze czasy, że każdego dnia można tu dostąpić odpustu zupełnego. Kronika klasztorna zapisała wiele cudownych łask, jakie w tym miejscu otrzymali wierni za przyczyną Matki Bożej, poświadczone wotami dziękczynnymi.
24 III 1794 r., o godzinie dziewiątej, po odprawie w Pałacu Wodzickich, generałowie Tadeusz Kościuszko i Józef Wodzicki z oficerami udali się na mszę św. do znajdujące się po drugiej stronie ulicy kościoła Braci Kapucynów. Tam na nich czekali zakonnicy, a gwardian powitał ich przed świątynią.
Po nabożeństwie odprawionym w Domku Loretańskim, generałowie wziąwszy do rąk pałasze złożyli ślub, że będą walczyć aż do oddania życia za ojczyznę, wiarę i wolność narodu. przed świątynią gen. Kościuszkę. Nabożeństwo zostało odprawione w Domku Loretańskim, potem generałowie, ująwszy szable w ręce, złożyli ślubowanie, że gotowi są oddać życie w obronie ojczyzny oraz wiary i wolności narodu polskiego. Po otrzymaniu błogosławieństwa powrócili do Pałacu, aby stamtąd udać się na krakowski Rynek.
W przedsionku kościoła Braci Kapucynów znajduje się pięknie przyozdobiona tablica poświęcona gen. Józefowi Wodzickiemu. W świątyni spoczywają szczątki generała.
Opracowanie Mariusz Jabłoński na podstawie pamiątkowej publikacji Edwarda Nowakowskiego pt. “Pamiątka 200-letniej rocznicy przybycia do Krakowa OO. Kapucynów 1695 r., Kraków 1895
