W niedzielę, 18 listopada 2018 r. krakowskie placówki wystawiennicze otworzyły swoje podwoje w ramach Dnia Otwartych Drzwi Muzeów Krakowskich. Wyjątkowo bogatą ofertę, podobnie jak w latach ubiegłych, przygotowało dla zwiedzających Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. W oddziale mieszczącym się przy ul. Pomorskiej, poświęconemu okresowi II wojny światowej a szczególnie okupacji niemieckiej w dziejach miasta, poza tradycyjnym oprowadzaniem po wystawie stałej, miały miejsce specjalne wykłady, popularyzujące mało znane aspekty wojennych dziejów Krakowa.
Jednym z prelegentów był Pan Piotr Szmigielski, zajmujący się lokalnymi dziejami Armii Krajowej, a szczególnie losami Zgrupowania „Żelbet”. Historyk przedstawił zebranym w sali LOK przy ul. Królewskiej, zainteresowanym osobom, temat: „Ku pamięci. Co powinniśmy wiedzieć o Armii Krajowej w Krakowie?”. Wykład wspomagany był multimedialnie, a diagramy oraz fotografie unikatowych dokumentów archiwalnych i zdjęć ze zbiorów prywatnych, znacząco uzupełniły wywód autorski.
W trakcie wykładu poruszone zostały następujące zagadnienia: walka bieżąca i metody pracy konspiracyjnej ze szczególnym uwzględnieniem zadań wywiadowczych, następnie zaopatrzenie w broń i amunicję i liczebność krakowskich oddziałów Armii Krajowej a także plany opanowania miasta z różnych okresów – wszystkie powyższe sprawy w kontekście 1944 r., a blisko końca wystąpienia jeszcze charakterystyka przemian sił AK działających w mieście w latach 1942-1945 (struktury miejskie, Kedyw i „Ubezpieczalnia”). Przedstawiając zebranym studia przypadków, P. Szmigielski odniósł się m.in. do kwestii dywersji oraz kadry dowódczej Inspektoratu Krakowskiego. Uzupełnieniem wystąpienia Historyka, była dyskusja w której wypłynęła m.in. rzadko podnoszona publicznie, sprawa nasilającego się zjawiska prywatyzacji historii – pozostawienia tylko w pamięci rodzinnej, fragmentu dziejów organów państwowych (w tym reprezentujących je funkcjonariuszy), działających w konspiracyjnych strukturach Polskiego Państwa Podziemnego.
Tekst i foto: Artur Jachna
