Marcowe spotkanie Krakowskiej Loży Historii Współczesnej poświęcimy obszernej, dwutomowej publikacji IPN zatytułowanej „Rurarz, Spasowski – żywoty równoległe. Wokół ucieczek ambasadorów PRL w grudniu 1981 r.”. Zapraszamy na „Przystanek Historia” (ul. Dunajewskiego 8) – 21 marca 2024 r. (wyjątkowo w czwartek), początek o godz. 17.00.
W Krakowie będziemy gościć autora książki dr. hab. Patryka Pleskota. Oprócz naczelnika Oddziałowego Biura Badań Historycznych warszawskiego oddziału IPN, w rozmowie weźmie udział dr Monika Komaniecka-Łyp (OBBH w Krakowie). Prowadzenie Janusz Ślęzak (IPN Kraków).
Jak to się stało, że po wprowadzeniu stanu wojennego dwaj dyplomaci PRL, członkowie komunistycznego establishmentu – ambasadorowie w Waszyngtonie i Tokio uciekli do Stanów Zjednoczonych? Spasowski zdaje się przekonywać, że w jego przypadku nie bez znaczenia były dwa spotkania z lat 1960-1961 – pierwsze z Gomułką, drugie z Kennedym. O co chodziło i czy można temu dać wiarę?
Czy można uznać za wiarygodne wyznania Spasowskiego i Rurarza o tym, iż cierpieli na wieść o ofiarach pacyfikacji kopalni „Wujek” albo internowaniu Lecha Wałęsy? Jak obaj partyjni notable potrafili wcześniej pogodzić „wyjątkową pryncypialność”, „bojowość” i „postępowanie zgodnie ze światopoglądem marksistowsko-leninowskim” z krytycznym, podobno, osądem rzeczywistości w komunistycznej Polsce i w całym bloku wschodnim?
Na ile sowieckie służby kontrolowały polskie placówki dyplomatyczne oraz np. przedstawicieli PRL pracujących w handlu zagranicznym? Co wiadomo o okolicznościach śmierci syna Spasowskiego? Kim byli rodzice obu uciekinierów? Czym było Koło Spasowiaków? Dlaczego Rurarz, pisząc w ankiecie personalnej, że jego ojciec był robotnikiem pracującym przy produkcji bawełny, przemilczał o jaką bawełnę chodziło?
Na te i na inne pytania poszukamy odpowiedzi podczas spotkania Krakowskiej Loży Historii Współczesnej. Publikacja powstała w ramach Centralnego Projektu Badawczego „Uchodźstwo, Emigracja Niepodległościowa 1939–1990”.
