Działania realizowane przy budowie Muzeum KL Plaszow w historycznym obszarze obozu poprzedzał kompleksowy program rozpoznania archeologicznego przeprowadzony w latach 2016-2019. Badania objęły wówczas cały zachowany obszar obozu o powierzchni 37 ha.
Przeprowadzono wtedy badania nieinwazyjne – prospekcje terenowe i rozpoznanie geofizyczne różnymi, uzupełniającymi się metodami (metody: magnetyczna, elektromagnetyczna, elektrooporowa, georadarowa). Badaniami objęto wówczas 19,538 ha powierzchni obozu. Badania te były uzupełnione dwukrotnymi inwentaryzacjami terenowymi wszystkich reliktów architektonicznych znajdujących się w miejscu pamięci.
W latach 2017-2019 przeprowadzono wykopaliska archeologiczne. Ich miejsce wskazano na podstawie wcześniejszych badań historyków i archeologów, poza miejscami masowych egzekucji i grobów masowych oraz cmentarzy żydowskich. Badaniami objęto obszar niespełna 16 arów.
Ustalenia będące wynikiem rozpoznania pozwoliły na precyzyjne ustalenie zakresu dalszych badań i sposobu ochrony architektonicznych i archeologicznych pozostałości KL Plaszow. Szczególnej ochronie podlega obszar cmentarzy i grobów masowych.
Prowadzone prace budowlane obejmują ściągnięcie wierzchniej warstwy współczesnego gruntu, składającej się głównie z rozdrobnionego kruszywa nawiezionego na ścieżki i cały plac apelowy w latach 2013-2014. Wszystkie działania inwestycyjne w miejscu pamięci KL Plaszow prowadzone są pod nadzorem archeologicznym na podstawie pozwolenia Miejskiego Konserwatora Zabytków. Archeologowie i wykonawcy robót konsultują swoje prace z Muzeum KL Plaszow, w tym z archeologiem pracującym w muzeum, który był odpowiedzialny za badania archeologiczne realizowane od 2016 roku.
Fot. Muzeum KL Plaszow / materiały prasowe
