Oddział IPN w Krakowie zaprasza na spotkanie z cyklu „Archiwalne środy”. Prelekcję pt. „Zbrodnia na rodzinie Szaperów (ZAL Plaszow, listopad 1943 r.)”, wzbogaconą prezentacją dokumentów, przedstawi Ryszard Kotarba. Spotkanie odbędzie się 23 listopada 2022 r. w Centrum Edukacyjnym „Przystanek Historia” (ul. Dunajewskiego 8). Początek o godz. 18.
W listopadzie 1943 r. w niemieckim obozie pracy przymusowej (Zwangsarbeitslager Plaszow) zostali rozstrzelani Antoni Szaper, nauczyciel oraz jego dzieci: Tadeusz, Jan, Juliusz i Krystyna. Epizod ten wydaje się być jednym z wielu, ale okoliczności i przebieg zdarzeń były nietypowe i kontrowersyjne. W setkach relacji i zeznań nie zanotowano podobnego faktu, iż nowi więźniowie do obozu trafili jako Polacy, zostali umieszczeni w baraku „polskim”, pracowali z innymi Polakami i nagle – potraktowani jak Żydzi – w jednej chwili zostali rozstrzelani.
Trzeba pamiętać, że w ZAL Plaszow status więźnia żydowskiego i polskiego znacznie się różniły, a więźniowie – Polacy nie podlegali zbiorowym egzekucjom. Częściowo zachowane dokumenty nie pozwalają na precyzyjne ukazanie całego mechanizmu zbrodni, ale istnieją przesłanki by sądzić, że z nieustalonych przyczyn doszło do denuncjacji i oskarżeń rodziny na gestapo. Historię zdarzenia pokazują akta z archiwum IPN oraz zachowane fotografie i dokumenty rodzinne.
Spotkanie poprowadzi Rafał Dyrcz, naczelnik Oddziałowego Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie. Transmisja na Facebooku.