Muzeum Podgórza zaprasza na nową wystawę „Stał dwór szlachecki”. Ekspozycja jest próbą przybliżenia mieszkańcom Krakowa historii czterech majątków: Prokocimia, Woli Duchackiej, Bieżanowa i Piasków Wielkich. Wernisaż wystawy odbędzie się 15 czerwca.
− Co zdecydowało o wyborze tych właśnie przykładów? Wymienione dwory istnieją fizycznie i pełnią bardzo różne funkcje. Pałac w Prokocimiu jest siedzibą zakonu, dwór w Bieżanowie pełni funkcje placówki kultury, jeden budynek dworu na Woli Duchackiej jest publicznym przedszkolem, drugi popada w ruinę, a dwór w Piaskach Wielkich nadal jest własnością prywatną – tłumaczy kuratorka wystawy Melania Tutak i dodaje, że ważnym czynnikiem była rola, jaką wybrane miejsca pełnią w przestrzeni społecznej dzielnic, siła oddziaływania ich historii na współczesne życie dzielnicy, obecność w świadomości mieszkańców i to, w jakiej są architektonicznej kondycji, do kogo dziś należą.
Do współtworzenia wystawy zaproszono organizacje społeczne oraz aktywistów, działających na rzecz lokalnego dziedzictwa. Ekspozycja jest swego rodzaju podziękowaniem za ich aktywność i nieoceniony wkład w pielęgnowanie i odkrywanie lokalnych historii.
Wystawę podzielono na części – każda z nich będzie dotyczyć innego aspektu życia „dworu” i podmiejskiego pałacu. Goście wystawy są niejako gośćmi dworów. Opowieści splatają się zatem tematycznie i kolorystycznie, ponieważ każdemu dworowi nadana została inna barwa, towarzysząca fotografiom, opowieściom i przestrzeniom.
W części zatytułowanej „Z drewna lecz podmurowany” poznają historię i architekturę budynków. Potem podziwiają urodę przydworskich „Ogrodów”, aby w sali balowej przywitać się z „Właścicielami i mieszkańcami”. Część „Dobroczynność” prezentuje tytułową działalność mieszkańców i właścicieli majątków. W części „Fora ze dwora” prezentowane są powojenne losy majątków. Ekspozycję kończy przestrzeń „Spotkanie”, zaaranżowana przy współpracy i zaangażowaniu aktywistów i stowarzyszeń działających na terenach dawnych obszarów dworskich Podgórza, zaangażowanych w tworzenie wystawy.
Narracji towarzyszą artefakty, pamiątki rodzinne rozprzestrzenione na całej przestrzeni wystawy, przypominając gubione podczas ucieczki spakowane naprędce życie.
Prace nad wystawą zbiegły się z początkiem agresji rosyjskiej na Ukrainę i ucieczką przed wojną milionów Ukraińców, którzy swoje życie, przeszłość i dorobek pokoleń musieli nagle spakować do jednej walizki. Te wydarzenia dodały treściom i narracji wystawy niezwykle aktualny wymiar, przestrzegając, że historia nieustannie i bezlitośnie się powtarza.
Wystawa „Stał dwór szlachecki”, kuratorka Melania Tutak, Muzeum Podgórza, 17 czerwca 2022 – 15 lutego 2023 r.
Fot: Muzeum Krakowa. Fot. Materiały organizatorów
