16 marca 2021 roku mija dokładnie 120 lat od pierwszego przejazdu elektrycznego tramwaju w Krakowie. Gdyby nie pandemia SARS-CoV-2 z przyjemnością przypomnielibyśmy krakowianom jak podróżowało się tramwajami dwanaście dekad temu. Chociaż pierwszy elektryczny wąskotorowy tramwaj się nie zachował to w kolekcji historycznych pojazdów mamy przecież najstarszy zachowany krakowski normalnotorowy wagon SN1, popularnie nazywanym „Gracówką”, który pochodzi z 1912 roku.
Ponieważ nie jest to możliwe, pozostaje nam przypomnieć jak mieszkańcy naszego miasta świętowali uruchomienie elektrycznego tramwaju w 1901 roku.
– Jak można przeczytać w relacjach prasowych z tego okresu, ówczesny prezydent miasta Krakowa Józef Friedlein 16 marca 1901 roku punktualnie o godzinie 9.00 rano zaprosił na otwarcie linii całą Radę Miasta oraz wielu gości – opowiada Jacek Kołodziej, kierownik Stacji Obsługi i Remontów MPK SA, autor książek o historii krakowskiej komunikacji.
Następnego dnia, czyli 17 marca 1901 roku już od godziny 11.00 pierwszy tramwaj elektryczny został udostępniony wszystkim mieszkańcom Krakowa. Zainteresowanie kursującymi wagonami było bardzo duże.
– W pojazdach panował ogromny ścisk. Na wielu przystankach nie można było wsiąść do wagonów. Nie tylko tramwaj budził zainteresowanie, ale również jego wyposażenie, czyli lampy elektryczne, które na początku XX w. w Krakowie nie były jeszcze powszechnie stosowane – dodaje Jacek Kołodziej.
Warto pamiętać, że uruchomienie w marcu 1901 roku tramwaju elektrycznego w Krakowie zbiegło się z ważnym wydarzeniem kulturalnym – premierą sztuki „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego w Teatrze im. J. Słowackiego (wówczas Teatr Miejski). Premiera miała miejsce o godzinie 19.00 tego samego dnia, w którym pierwszy raz na ulice miasta wyjechał tramwaj elektryczny czyli 16 marca 1901 roku.
Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe