Pewne miejsca a wraz z nimi osoby i wydarzenia stanowią symbole, które utrwalają się w pamięci zbiorowej zarówno lokalnej jak ogólnonarodowej i są określane miejscami pamięci. Ich znaczenie polega na łączeniu społeczności, czy też narodu poprzez wspólne wspominanie. Wybór tych miejsc opiera się na zdobytej wiedzy historycznej, która nie powinna jednak zasłaniać innych władz ludzkiej psychiki. Aby historia stała się żywa, aby była nauczycielką życia, musi wywoływać rezonans wewnątrz człowieka, z jednej strony pobudzać do jej poznawania, a z drugiej do autorefleksji, do uświadamiania sobie jakie wrażenia, odczucia, emocje, postawy moralne budzą się w kontakcie z nią, uobecnioną w konkretnym miejscu, osobie i wydarzeniu.
Marzenia o niepodległej to cykl prezentacji osób i miejsc związanych z Krakowskim Szlakiem Walk o Niepodległą swym zakresem sięgającym początków Konfederacji Barskiej 1768, aż po 1918 r. Serdecznie Państwa zapraszamy do podążania z nami tym szlakiem i do regularnego odwiedzania strony Patriotycznego Krakowa
Teraz zostanie Państwu przybliżona historia dzielnicy Wesoła oraz kościoła św. Łazarza a w kolejnej części zaprezentowany zostanie kościół Mariacki
Wesoła to jedna z najstarszych dzielnic Krakowa. Obecnie jej granice wyznaczają ulice: „św. Gertrudy (początkowy fragment do ulicy Sarego), Westerplatte i Pawia, a następnie fragment tunelu pod Dworcem Głównym i dalej ulice: Wita Stwosza (fragment poniżej Muzeum AK, wcześniej centrum logistycznego Twierdzy Kraków), Lubomirskiego oraz aleja Powstania Warszawskiego do południowej części Ogrodu Botanicznego (nad ulicą Żółkiewskiego). Następnie granica biegnie wzdłuż w/w części Ogrodu i końcowego fragmentu ulicy Śniadeckich, a dalej wzdłuż ulic: Grzegórzeckiej i Dietla po ulicę Sarego, która zamyka jej terytorialny obwód“ (Leszek Grabowski, Podglądanie starego Krakowa, Część VIII. Dawna VI. dzielnica Wesoła, Kraków 2017). Pierwotnie była jedną z jurydyk otaczających Kraków. Jurydyki były to osady ulokowane w pobliżu miast, jednak nie podlegające miejskim władzom, w tym miejskiemu sądownictwu. Właścicielami ich mógł być król, szlachta, Kościół a nawet same miasta. W XIV w. grunty Wesołej należały do właścicieli posługujących się herbem Leliwa. W r. 1345 w dokumentach znajduje się informacja o folwarku położonym w pobliżu kościoła św. Mikołaja. W 1347 r. ogród na terenach przed Bramą Mikołajską nabył Spytek Leliwita. W 1366 r. Jan, wojewoda sandomierski wydzierżawił cechowi tkackiemu tereny, przed bramą św. Mikołaja. Okolica ta nie miała długo nazwy własnej. W r. 1504 określana jest jako «hortus suburbanus ante civitatem Crac. retro eccl. s. Nicolai situs», czyli ogród podmiejski przed miastem Krakowem z tyłu kościoła św. Mikołaja położony. W latach 1574 i 1575 określano ją jako przedmieście przed furtą Mikołajską i Nową bramą. Nazwa Wesoła pojawia się w pierwszej połowie XVII w. W 1639 r. stała się własnością Katarzyny z Ostrogskich. W latach 1674 i 1678 pojawiło się określenie «fundus Wesoła» – majątek Wesoła. Wesoła stała się własnością Janusza Wiśniowieckiego. Potem przez małżeństwa i koligacje stała się własnością Radziwiłłów a z końcem XVII w. nosiła nazwę Radziwiłłowskiej. Jurydyki zostały zlikwidowane na mocy Konstytucji 3 maja, a tereny Wesołej przyłączono do Krakowa w 1800 r. gdy wraz z Kleparzem utworzyło II dzielnicę. Od roku 1867 po koniec roku 1947 stanowiło samodzielną VI dzielnicę katastralną. Od roku 1948 do końca roku 1972 wchodziło już w skład III. Dzielnicy Grzegórzki, a w latach 1973-1991 było z kolei częścią Śródmieścia, pierwszej z czterech jednostek terytorialnych (obok Krowodrzy, Podgórza, Nowej Huty).
Na terenie Wesołej przy obecnej ulicy Mikołaja Kopernika znajduje się klasztor i kościół pokarmelitański. Michał Rożek tak pisze o nim: „Jesienią 1605 wysłano z Rzymu do Persji czterech przedstawicieli zakonu karmelitów bosych. W grudniu przybyli do Krakowa. Zawierucha wojenna na wschodzie, związana z Dymitrem Samozwańcem, przeszkodziła im w dalszej podróży. Dzięki staraniom podkanclerza koronnego ks. Macieja Pstrokońskiego karmelici otrzymali od Jadwigi z Dembian grunt za Bramą Mikołajską. W 1606 mieszczanin krakowski Wawrzyniec Justimonti wystawił im drewniany kościół z klasztorem. Ta nowa fundacja położona była wśród stawów i wiślanych mokradeł. Wilgotny klimat nie sprzyjał zdrowiu zakonników. Postanowili poszukać nowego miejsca. Znaleźli grunt w pobliżu kościoła Św. Mikołaja. Po jego nabyciu przystąpiono ze składek publicznych do budowy nowego kościoła i klasztoru. W 1634 biskup sufragan Tomasz Oborski poświęcił kamień węgielny pod kościół pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia NMP. Prace przy budowie trwały latami. Wieże były gotowe w 1680, a w dwa lata później ukończono świątynię. W 1683 została konsekrowana przez sufragana Mikołaja Oborskiego. W 1752 wybudowano nowe hełmy wieżowe, które w 1885 przerobił Karol Zaremba. Na 1787 przypada przeniesienie karmelitów bosych do kościoła ŚŚ. Michała i Józefa w Krakowie. Po karmelitach kościół i klasztor przejęły szarytki, którym powierzono prowadzenie szpitala klinicznego Św. Łazarza, znajdującego się w dawnym klasztorze (to tutaj na pocz. XIX w. szczepiono przeciwko ospie). Wtedy przybyło nowe wezwanie – Św. Łazarza“. (Przewodnik po zabytkach Krakowa, Kraków 2006). Opiekunami kościoła są księża misjonarze.
W 1772 r. klasztor i kościół był świadkiem walki między konfederatami barskimi a Rosjanami, został uszkodzony, a jego odbudowa trwała od 1780 do 1782 r.
Opracowanie Mariusz Jabłoński
