„Upamiętniając Zagładę. 75 lat po wyzwoleniu obozu Auschwitz-Birkenau: polskie i brytyjskie perspektywy i wyzwania” – to tytuł debaty organizowanej przez Żydowskie Muzeum Galicja i Ambasadę Wielkiej Brytanii w Warszawie. Wydarzenie odbędzie się we wtorek, 28 stycznia, o godz. 16.00 w siedzibie muzeum przy ul. Dajwór 18.
Tegoroczny Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu, który przypada 27 stycznia, jest jednocześnie 75. rocznicą wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau. Rocznica ta skłania do zastanowienia się nad tym, w jaki sposób upamiętniamy jedno z najstraszliwszych wydarzeń historii najnowszej: Zagładę.
Przekonanie, że tragiczne wydarzenia II wojny światowej i toczącego się w jej trakcie ludobójstwa dokonanego na sześciu milionach Żydów nigdy nie powinny odejść w niepamięć, jest niezaprzeczalne. Jednak z upływem czasu rośnie dystans, który dzieli nas od lat wojennych i nasuwa się pytanie, w jaki sposób powinniśmy upamiętniać Zagładę i uczyć o niej w wieku XXI? Jak upewnić się, że z mrocznych kart historii wyciągniemy lekcję?
Podczas dyskusji panelowej temat upamiętnienia Zagłady będzie podejmowany z dwóch perspektyw, polskiej i brytyjskiej. Dla Polski, która straciła ok. trzech milionów swych żydowskich obywateli, wydarzenia związane z Zagładą wydają się nieustająco istotne, wplecione w historię i pamięć narodową. Jednak wraz z przesunięciem Polski w strefę wpływów Związku Radzieckiego i ustanowieniem systemu komunistycznego, możliwość pełnego rozliczenia i upamiętnienia Zagłady została odsunięta w czasie aż do lat 90. XX wieku.
Tymczasem w Wielkiej Brytanii Holokaust może się zdawać wydarzeniem odległym, a jednak miał on znaczący wpływ na to, jak w powojennym społeczeństwie brytyjskim zaczęto postrzegać i rozumieć prawa człowieka, zbrodnie przeciw ludzkości, a także zadania edukacji w kontekście historii Europy. W tych okolicznościach, w Wielkiej Brytanii refleksja nad tymi wydarzeniami była po wojnie znacznie bardziej pogłębiona, chociaż to Polska doświadczyła cierpienia i traumy Zagłady bezpośrednio. Jak te różnice wpłynęły na kształtowanie perspektyw i strategii związanych z pamięcią o Zagładzie i jej ofiarach i jakie niosą wyzwania?
Ponadto dyskusja będzie dotyczyć m.in.:
- roli pomników w upamiętnieniu Zagłady
- rozwiązań w edukacji pozwalających uczyć o tematach tak trudnych jak Zagłada
- podobieństw i różnic w wyzwaniach, wobec których stoją Polska i Wielka Brytania w kontekście upamiętniania Zagłady i nauczania o niej
- pytań o to, czy Zagłada jest odrębną narracją, czy też należy o niej uczyć w szerszym spektrum historii II wojny światowej.
Uczestnicy dyskusji:
- lord Eric Pickles, wysłannik rządu Wielkiej Brytanii do spraw post-Holokaustu
- dr hab. Jolanta Ambrosewicz-Jacobs, prof. UJ, wykładowczyni Instytutu Europeistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
- Jakub Nowakowski, dyrektor Żydowskiego Muzeum Galicja
- Adam Musiał, edukator i koordynator wielu projektów dotyczących kultury i historii Żydów
Prowadzenie: dr Daniel Tilles, adiunkt w Katedrze Historii i Kultury Krajów Angielskiego Obszaru Językowego, Instytut Neofilologii Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie, redaktor naczelny „Notes from Poland”.
Dyskusja w języku angielskim. Wstęp wolny.
Fot. materiały prasowe