Z okazji setnej rocznicy odrodzenia się Rzeczpospolitej 10 listopada 2018 r. w Parku im. H. Jordana w Krakowie odsłonięto popiersia Ignacego Daszyńskiego, Romana Dmowskiego, gen. Józefa Hallera, Wincentego Witosa (cztery rzeźby dłuta prof. Wiesława Bielaka), Wojciecha Korfantego i gen. Kazimierza Sosnkowskiego (dwie rzeźby autorstwa Doroty Boryło). Fundatorem popiersia gen. Sosnkowskiego jest Oddział IPN w Krakowie. Pozostałe ufundowało miasto Kraków.
Po mszy świętej w bazylice Mariackiej patriotyczny pochód przemaszerował z Rynku Głównego do parku Jordana. Wiceprezes IPN dr Mateusz Szpytma odczytał zgromadzonym list, wystosowany przez prezesa IPN dr. Jarosława Szarka.
W przededniu setnej rocznicy najważniejszego wydarzenia z ostatnich dwustu lat polskiej historii bardziej niż kiedykolwiek uświadamiamy sobie dobrodziejstwo posiadania własnego państwa, wolność posługiwania się ojczystą mową i luksus korzystania ze swobód obywatelskich. Wielką wartość niezawisłości oraz poszanowania podstawowych praw człowieka. Zwłaszcza, że i dziś są na świecie wspólnoty narodowe, które nie mają tyle szczęścia, co my.
Niczego jednak nie dostaliśmy za darmo. Nasi przodkowie wymarzyli Polskę, wymodlili i wreszcie – przed stu laty – wywalczyli ją z bronią w ręku. Możemy sobie dziś wyobrazić, jak wielką radość, jakie uniesienie, musieli odczuwać w tych pamiętnych dniach, gdy 10 listopada 1918 roku Józef Piłsudski przybywał do Warszawy. Dzień później przejął od Rady Regencyjnej władzę nad polskim wojskiem, a wkrótce piastował już urząd Naczelnika Państwa. Rzeczpospolita odrodziła się po zaborczej nocy, choć przecież nigdy nie umarła. Nie zginęła, jak śpiewamy w Hymnie Narodowym. Ona zawsze żyła w sercach Polaków, a idea wolnej Ojczyzny nieustannie rozpalała umysły patriotów.
Naszą powinnością jest dziś godne kontynuowanie dzieła sprzed stu lat. Wielkim zadaniem jest także przywracanie i utrwalanie w świadomości współczesnych Polaków sylwetek Bohaterów Niepodległości, jej Ojców, których w latach sowieckiego zniewolenia próbowano wymazać z historii.
Rzeźbiarskie galerie wybitnych mężów stanu – takie, jak ta w krakowskim Parku Jordana – znajdziemy w wielu europejskich stolicach i miastach. Kraków ma szczególne prawo do takiego miejsca, bo przecież stąd właśnie, z dawnej polskiej stolicy i z ówczesnej Galicji popłynął decydujący niepodległościowy impuls.
Szanowni Państwo
Ignacy Daszyński, Roman Dmowski, gen. Józef Haller, Wojciech Korfanty, gen. Kazimierz Sosnkowski, Wincenty Witos, których popiersia wzbogaciły krakowską Galerię, patrzą dziś z Parku Jordana na nasze czyny. Na to, jak gospodarujemy Najjaśniejszą Rzeczpospolitą. Wierzę, że potrafimy być godnymi następcami Ojców Niepodległości sprzed stu lat.
Dr Szpytma wraz z Haliną Babińską, przyjaciółką rodziny gen. Sosnkowskiego oraz jego synem, Piotrem Sosnkowskim, odsłonili pomnik Generała. Ze strony IPN w uroczystościach uczestniczyli również dyrektor Oddziału w Krakowie dr hab. Filip Musiał i naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa dr Maciej Korkuć. Obecni byli także m.in. prezydent Krakowa Jacek Majchrowski i wojewoda małopolski Piotr Ćwik.
W uroczystościach wzięły także udział stowarzyszenia i środowiska kombatanckie, delegacje uczelni, szkół i innych organizacji wraz z pocztami sztandarowymi, Orkiestra Straży Granicznej w Nowym Sączu oraz kompania reprezentacyjna WP. Uroczystą oprawę zapewnią m.in. żołnierze Garnizonu Kraków, harcerze, Klasa Mundurowa ze Skały, Kompania Honorowa XXV LO w Krakowie, Krakowski Szwadron Ułanów im. Marszałka J. Piłsudskiego pod dowództwem rtm. Henryka Bugajskiego, 4. Pułk Ułanów Zaniemeńskich pod dowództwem por. Filipa Kamizeli i Chór Sióstr Sercanek pod dyrekcją siostry przełożonej Lidii Bonder.
Organizatorem uroczystości był Kazimierz Cholewa, prezes Towarzystwa Parku im. dr. Jordana. Komitet Honorowy pod przewodnictwem metropolity krakowskiego abp. Marka Jędraszewskiego tworzyli: wojewoda małopolski Piotr Ćwik, prezydent Krakowa Jacek Majchrowski, marszałek Małopolski Jacek Krupa oraz prezes IPN dr Jarosław Szarek.
Zdjęcie i tekst: IPN Kraków