Droga Polski do wyzwolenia spod władzy zaborczej była długa, burzliwa i pełna dramatyzmu, ale również naznaczona determinacją i odwagą wielu wspaniałych ludzi, dzięki którym zdobyliśmy upragnioną wolność. Emocje, wydarzenia, postaci i symbole towarzyszące walce o niepodległość uchwycone przez artystów-grafików będzie można podziwiać w ramach wystawy „Pamięć czynu niepodległościowego w ekslibrisie”, organizowanej przez Centrum Kultury Podgórza w Urzędzie Miasta Krakowa przy placu Wszystkich Świętych 3-4 w dniach 2-15 listopada. Finisaż wystawy odbędzie się w środę, 14 listopada o godz. 15.00. Wstęp wolny.
Ekslibris (łac. ex libris – z książek) to znak własnościowy danego egzemplarza książki, najczęściej ozdobny, z imieniem i nazwiskiem właściciela księgozbioru (lub inicjałami) albo nazwą instytucji. Najczęściej ma on formę niewielkiej zadrukowanej kartki, którą umieszcza się na wewnętrznej stronie przedniej okładki. Pierwotną funkcją ekslibrisów było zabezpieczenie cennych egzemplarzy przed kradzieżą lub zgubieniem. Z czasem stały się głównie elementem zdobniczym cenionym przez bibliofilów, a ich projektowanie jedną z dziedzin grafiki artystycznej, której poświęca się wielu wybitnych twórców.
W ramach organizowanej przez Centrum Kultury Podgórza wystawy w budynku Urzędu Miasta Krakowa przy pl. Wszystkich Świętych 3-4 (Hol Kamienny) zostanie zaprezentowanych ponad 100 wyjątkowych ekslibrisów (z lat 1918-2018), które przedstawiają wydarzenia, postaci i symbole związane z walką o odzyskanie przez Polskę niepodległości. Wśród nich znajdą się m.in. projekty autorstwa tak znanych mistrzów grafiki artystycznej jak Tadeusz Andrusiewicz, Kazimierz Wiszniewski czy Tyrsus Wenhrynowicz.
Pojawią się m.in. ekslibrisy nawiązujące do insurekcji kościuszkowskiej, powstania listopadowego i styczniowego oraz obchodów uchwalenia Konstytucji 3 maja. Będzie też można zobaczyć eksponaty odwołujące się do działalności Towarzystwa Gimnastycznego Sokół, roli i zaangażowania krakowskiej inteligencji oraz studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego i uczniów krakowskich szkół w czyn niepodległościowy. Na wystawie prezentowane będą także ekslibrisy przedstawiające zasłużonych w walce o niepodległość polskich polityków, żołnierzy i dowódców – m.in. Józefa Piłsudskiego i Ignacego Paderewskiego. Odwiedzający wystawę zobaczą również ekslibrisy dotyczące Bitwy Warszawskiej, walki Orląt Lwowskich, wymarszu I Kompanii Kadrowej oraz wydarzeń niepodległościowych, które rozegrały się w Krakowie – w tym w Podgórzu (m.in. rozbrajania austriackich żołnierzy). Nie zabraknie także ekslibrisów odwołujących się do okresu II wojny światowej – m.in. działalności Polskiego Państwa Podziemnego.
Ekslibrisy, które zostaną zaprezentowane w ramach wystawy pochodzą ze zbiorów krakowskich kolekcjonerów. Wybrane eksponaty udostępnili kolekcjonerzy z innych części kraju oraz zagranicy. Kuratorami wystawy są p. Jacek Owczarek i p. Karolina Dżbik.
