Przez wiele dziesiątków lat żołnierze, którzy walczyli z okupantem niemieckim, a potem z tymi, którzy chcieli sowietyzacji Polski i uzależnienia jej od Związku Radzieckiego, byli celowo przemilczani. Władze tzw. Polski ludowej robiły wszystko,, aby uczynić ich nieobecnymi w świadomości zbiorowej Polaków. Stąd też wzięło się okreslenie wyklęci – czyli wykluczeni ze społecznosci, ze wspólnoty narodowej. Jakiś ogromny paradoks, że to ci, którzy wysługiwali się obcemu i wrogiemu państwu potrafili polskich bohaterów przemilczeć lub skazać na infamię. Tragiczne pomieszanie dobra ze złem, lojalności ze zdradą, prawdy z falszem.
Bilans walki stoczonej przez żołnierzy wyklętych z komunistami polskimi i sowieckimi, był dla tych pierwszych tragiczny. To 5 tys. wykonanych wyroków śmierci, 21 tys. zamordowanych w komunistycznych więzieniach i obozach, 10 tys. zabitych podczas walk co daje liczbę 36 tys. zabitych. To także tysiące ofiar akcji pacyfikacyjnych wiosek przez oddziały komunistyczne, 50 tys. osób wywiezionych do łagrów w ZSRR oraz około 250 tys. skazanych w PRL-u za tzw. przestępstwa polityczne . To dziesiątki tysięcy , którzy trafili do obozów pracy. Nalezy pamietać także o tych, którzy opuszczali więzienia z chorobami tam nabytymi lub nieleczonymi, którzy nie mogli już żyć normalnie lub zbyt wcześnie zmarli (dane pochodzą ze wstępu K. Krajewskiego, T. Łabuszewskiego i G. Wąsowskiego do Śpiewnika Pieśni i piosenek Żołnierzy Wyklętych , Kraków -Warszawa 2018 r.)
Na stronie Prezydent.pl możemy przeczytać:”Prezydent Lech Kaczyński korzystając ze swego konstytucyjnego uprawnienia do inicjatywy ustawodawczej, w 2010 roku złożył na ręce marszałka Sejmu projekt ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”, jako święta państwowego, które będzie obchodzone w dniu 1 marca każdego roku. Uzasadnienie dołączone do projektu ustawy głosiło, że ustanowienie święta „jest wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji patriotycznych, za krew przelaną w obronie Ojczyzny (…). Narodowy Dzień pamięci „Żołnierzy Wyklętych” to także wyraz hołdu licznym społecznościom lokalnym, których patriotyzm i stała gotowość ofiar na rzecz idei niepodległościowej pozwoliły na kontynuację oporu na długie lata”. Po śmierci prezydenta Lecha Kaczyńskiego prezydent Bronisław Komorowski podtrzymał projekt. 3 lutego 2011 roku Sejm uchwalił ustawę o ustanowieniu dnia 1 marca Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Wyklętych.”
Opracowanie Mariusz Jabłoński
Na zdjęciu wyróżniającym wpis oddział Danuty Sidzikówny