Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Uroczystości w Krakowie

1 marca 2023 r. w Krakowie odbyły się uroczystości z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Po mszy świętej w katedrze na Wawelu, której przewodniczył metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski, pochód prowadzony przez banderię konną i orkiestrę wojskową pomaszerował przez Rynek Główny do Galerii Wielkich Polaków w parku Jordana.

Uroczystości w parku Jordana zgromadziły setki krakowian, m.in. przedstawicieli władz państwowych i samorządowych, parlamentarzystów, Wojsko Polskie i inne służby mundurowe, przedstawicieli organizacji i środowisk patriotycznych. Licznie i ze sztandarami stawiła się młodzież krakowskich szkół.

Modlitwę w intencji Żołnierzy Wyklętych poprowadził o. Jerzy Pająk, duszpasterz środowisk kombatanckich. Głos zabrali m.in. wojewoda Łukasz Kmita oraz zastępca dyrektora Oddziału IPN w Krakowie dr Michał Wenklar. – Było ich około 180 tysięcy. Tych, którzy przewinęli się przez wszystkie organizacje podziemne. Około 20 tysięcy to leśni partyzanci, którzy z bronią w ręku walczyli z komunistycznym aparatem represji. Kraków i Małopolska odgrywają na mapie powojennego podziemia ważną rolę. Tutaj szczególnie mocna była najważniejsza organizacja poakowskiego podziemia – Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość – mówił do zebranych dr Wenklar.

Po zakończeniu ceremonii wojskowej poszczególne delegacje złożyły kwiaty i zapaliły znicze pod popiersiami w Galerii Wielkich Polaków, dr Wenklar – pod popiersiem mjr. Hieronima Dekutowskiego „Zapory”. Organizatorami obchodów byli Oddział IPN w Krakowie, wojewoda małopolski, Towarzystwo Parku im. dr. Henryka Jordana.

Uroczystość na pl. Inwalidów

Na pl. Inwalidów, przy kamieniu węgielnym pomnika „Tym, co stawiali opór komunizmowi w latach 1944-1956”, spotkali się jak co roku przedstawiciele środowisk patriotycznych i rodziny kombatantów. W tym miejscu w czasach PRL znajdował się postument „wdzięczności Armii Czerwonej”.

Modlitwę za ofiary stalinowskich represji zmówił o. Jerzy Pająk. Krakowski IPN reprezentowała zastępca dyrektora Cecylia Radoń, która odczytała zebranym list skierowany przez dr. hab. Filipa Musiała. Na zakończenie złożono kwiaty i zapalono znicze pod pobliską tablicą na dawnej siedzibie UB. Uroczystość zorganizowało Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” Obszar Południowy w Krakowie.

Dlaczego 1 marca?

Obchodzony od 2011 r. Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych przypada 1 marca, w rocznicę zamordowania przez komunistów ppłk. Łukasza Cieplińskiego „Pługa”, żołnierza ZWZ-AK, prezesa IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, a także sześciu innych działaczy WiN. Święto państwowe upamiętnia wszystkich żołnierzy i działaczy antykomunistycznego podziemia niepodległościowego.

UB aresztował ppłk. Cieplińskiego 27 listopada 1947 r. w Zabrzu. Został poddany okrutnemu, trwającemu niemal trzy lata, śledztwu w więzieniu mokotowskim. 14 października 1950 r. Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał go na pięciokrotną karę śmierci. 1 marca 1951 r., wraz z sześcioma współpracownikami, został rozstrzelany. Ciało pogrzebano w kwaterze „Ł” cmentarza Powązkowskiego w Warszawie. W 2007 r. ppłk. Ciepliński został pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego, w 2013 r. – pośmiertnie awansowany na stopień pułkownika.

Pozostałe działania Oddziału IPN w Krakowie związane z Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Wyklętych

Tekst: IPN Kraków. Fot. Janusz Ślęzak (IPN)

Podziel się tą informacją: