W pierwszych miesiącach I wojny światowej Twierdza Kraków stała się elementem walk na froncie galicyjskim. Jej udział miał wpływ na dalszy bieg wydarzeń. O tym, jaką funkcję spełniła wówczas krakowska twierdza, dowiemy się podczas prelekcji „Kraków obrońcą Europy. Rola Twierdzy Kraków w I wojnie światowej”.
Późną jesienią 1914 r. nastąpiła wielka ofensywa wojsk rosyjskich, zamierzona na przełamanie obrony w Galicji i wdarcie się w głąb Niemiec dla wyeliminowania z wojny śląskiego przemysłu. Twierdza Kraków zamykała napastnikom oś ruchu ku zachodowi wzdłuż doliny Wisły, więc atakujący Rosjanie mogli ją albo szybko zdobyć, albo obejść od północy. Zatrzymanie carskiej ofensywy powiodło się dzięki oporowi wojsk austro-węgierskich na linii Jury Krakowsko-Częstochowskiej w listopadzie, a następnie przerzuceniu sił przez krakowski węzeł komunikacyjny i po obronie Twierdzy od strony południowego wschodu. Obrona została wsparta przez kontrnatarcie sił austro-węgierskich, wspomaganych przez wojska niemieckie oraz polskich legionistów, pod Limanową i Łapanowem, które uderzyło w południowe skrzydło rosyjskie. Twierdza związała siły rosyjskie, jej załoga, a zwłaszcza artyleria, odegrała tu pomocniczą, lecz istotną rolę. Twierdzy użyto zatem w udanym manewrze, który zmusił do odwrotu rosyjską armię. Akcja okazała się na tyle skuteczna, że front odsunął się od Krakowa, by więcej już tu nie wrócić. Twierdza Kraków odegrała zatem rolę strategiczną, która wpłynęła na przebieg wojny na froncie galicyjskim.
Wykład poprowadzi Waldemar Brzoskwinia – specjalista w dziedzinie historii materialnej XIX i XX w., wieloletni pracownik służb konserwatorskich oraz Muzeum Inżynierii i Techniki w Krakowie, współautor wydawnictw poświęconych Twierdzy Kraków i zabytkom techniki, współautor wystaw historycznych.
Prelekcja odbędzie się w poniedziałek, 12 grudnia, 17.30 w sali Portretowej Urzędu Miasta Krakowa, przy pl. Wszystkich Świętych 3-4.
Wykład jest otwarty dla publiczności i bezpłatny, jednakże z uwagi na ograniczoną liczbę miejsc, wymagana jest rezerwacja miejsca przez system dystrybucji wejściówek na stronie: www.kbfbilety.krakow.pl.
Na prelekcję zapraszają Gmina Miejska Kraków oraz Ognisko TKKF „Przyjaciel Konika”.
Fot. Janusz Gawron
