30 marca 2022 r. w Krakowie odbyły się uroczystości pogrzebowe żołnierzy podziemia niepodległościowego: Eugeniusza Gałata „Wiktora”, Władysława Migdała „Ordona” i Leona Zagaty „Złoma”. Ich szczątki odnaleziono podczas prac poszukiwawczych IPN w 2019 r.
Na czele licznej delegacji Instytutu stał zastępca prezesa IPN dr hab. Krzysztof Szwagrzyk. W swoim wystąpieniu mówił o tym, że wolna Polska pamięta o swoich obrońcach, zamordowanych przez komunistyczny reżim, a dziś ważna misja IPN wyraża się w prostych słowach: „Powracamy po swoich”.
Przed nabożeństwem w kościele Niepokalanego Poczęcia NMP przy ul. Rakowickiej wicewojewoda Ryszard Pagacz wręczył przedstawicielom rodzin partyzantów Krzyże Niepodległości, przyznane przez prezydenta.
Po mszy świętej kondukt pogrzebowy przeszedł na cmentarz Rakowicki. Szczątki bohaterów spoczęły na nowej kwaterze, wybudowanej w 2021 r. przez IPN we współpracy z wojewodą małopolskim, ZCK i UMK. To miejsce przeznaczone dla żołnierzy podziemia niepodległościowego, poległych w walce z okupantami niemieckim i sowieckim lub zamordowanych w akcjach represyjnych oraz w wyniku innych zbrodni. 14 września 2021 r. złożono tam szczątki ks. Władysława Gurgacza „Sema”, Ryszarda Kłaputa „Pomsty” i ppor. Tadeusza Zajączkowskiego „Mokrego”.
Zarówno prezydent jak i premier przesłali wieńce na groby partyzantów. Kwiaty od IPN złożyli wiceprezes Szwagrzyk, zastępca dyrektora krakowskiego oddziału Cecylia Radoń i naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa dr Maciej Korkuć. Obecny był także m.in. Jacek Pawłowicz, zastępca dyrektora Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL, którym od niedawna kieruje dyrektor krakowskiego IPN dr hab. Filip Musiał.
Eugeniusz Gałat „Wiktor” (1924-1948)
Partyzant Narodowych Sił Zbrojnych, związany z konspiracją niepodległościową od 1943 r. Był żołnierzem oddziału NSZ kpt. Jana Dubaniowskiego „Salwy”, a następnie – po jego śmierci – dowódcą grupy partyzanckiej. W starciu z UB w listopadzie 1947 r. został ranny i aresztowany. Zamordowany z wyroku komunistycznego sądu 11 maja 1948 r.
Władysław Migdał „Ordon” (1925-1948)
Partyzant Narodowych Sił Zbrojnych, związany z konspiracją
niepodległościową od 1944 r. Był żołnierzem oddziału NSZ kpt. Jana Dubaniowskiego „Salwy”, a następnie grupy partyzanckiej Eugeniusza Gałata „Wiktora”. Został aresztowany podczas obławy przeprowadzonej przez UB w grudniu 1947 r. Zamordowany z wyroku komunistycznego sądu 11 maja 1948 r.
Leon Zagata ps. „Złom” (1925-1950)
Od 1948 r. partyzant oddziału „Wiarusy” dowodzonego przez Tadeusza Dymla „Srebrnego”, a następnie Stanisława Ludzię „Harnasia” działającego w powiatach nowotarskim, nowosądeckim oraz limanowskim. Został aresztowany przez UB w lipcu 1949 r. na polanie Surówki w masywie Lubonia Wielkiego. Zamordowany z wyroku komunistycznego sądu 12 stycznia 1950 r.
Tekst IPN Kraków. Fot: Janusz Ślęzak
