11 lutego 2022 r., w 18. rocznicę śmierci Ryszarda Kuklińskiego, honorowego obywatela Krakowa, przy pomniku na pl. Nowaka-Jeziorańskiego odbyły się patriotyczne uroczystość z udziałem dyrektora krakowskiego IPN dr. hab. Filipa Musiała.
Ryszard Kukliński zmarł 11 lutego 2004 r. w Tampie w USA. Był pułkownikiem „ludowego” Wojska Polskiego, który w 1971 r. podjął współpracę z amerykańską Centralną Agencją Wywiadowczą. W latach 1971-1981 przekazał Amerykanom dziesiątki tysięcy tajnych planów Układu Warszawskiego, m.in. ataku na państwa NATO. Zdawał sobie sprawę, że ewentualny konflikt zbrojny w Europie, który w czasach zimnej wojny groził użyciem broni jądrowej, unicestwi Polskę.
W obawie przed dekonspiracją w listopadzie 1981 r. Kukliński został wraz z rodziną potajemnie wywieziony z Polski przez CIA. W 1984 r. PRL-owski sąd wojskowy zaocznie skazał go na karę śmierci.
Jedenaście lat później, już po upadku komunistycznego państwa, wyrok uchylono, a w 1996 r. minister obrony narodowej przywrócił Kuklińskiemu stopień pułkownika. Ostatecznie został uniewinniony i zrehabilitowany. W Stanach Zjednoczonych także otrzymał stopień pułkownika armii USA i został ekspertem Departamentów Obrony oraz Stanu. Polskę odwiedził w 1998 r. Przyjął wtedy honorowe obywatelstwo Krakowa.
Urnę z prochami Ryszarda Kuklińskiego sprowadzono do Polski. W 2004 r. złożono ją w grobie w Alei Zasłużonych Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie. W 2016 r. pułkownik został pośmiertnie awansowany na generała brygady.
Fot. Janusz Ślęzak (IPN). Tekst: IPN Kraków