11 listopada 1918 roku zawarto rozejm w Compiègne, który zakończył wojnę na Zachodzie i oznaczał klęskę Niemiec. Tego samego dnia w Warszawie Józef Piłsudski otrzymał od Rady Regencyjnej władzę wojskową, a na ulicach miasta zaczęto rozbrajać Niemców. Władzy Piłsudskiego poddały się lokalne ośrodki władzy, w tym powstała w Krakowie 28 października 1918 roku Polska Komisja Likwidacyjna. Kraków wcześniej niż Warszawa uzyskał niepodległość od władzy zaborczej. Już 31 października 1918 roku miasto królów Polski przestało być częścią habsburskiej monarchii, która niebawem miała ulec ostatecznemu rozpadowi. Polscy posłowie do austriackiego parlamentu oraz austriaccy wojskowi polskiej narodowości – w tym m.in. Antoni Stawarz (1889-1955) – pokojowo przejęli władzę.
W ramach obchodów 99. rocznicy wyzwolenia Krakowa spod władzy zaborczej, w piątek 27 października 2017 roku na Cmentarzu Rakowickim zespół pracowników Ośrodka Edukacji Obywatelskiej – filii Centrum Młodzieży im. dr Henryka Jordana w Krakowie zorganizował Spacer historyczny zatytułowany: „Drogi do Niepodległej – Bohaterowie Insurekcji Kościuszkowskiej”. Mogiły Antoniego Stawarza (1889-1955), Legionistów oraz postaci historycznych związanych z Insurekcją Kościuszkowską nawiedzili uczniowie klasy VI Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 3 im. Andrzeja Frycza-Modrzewskiego w Krakowie. Młodzież szkolna zapaliła na grobach polskich bohaterów znicze oraz przyozdobiła je biało-czerwonymi chorągiewkami.
Uczniowie uhonorowali mogiły takich bohaterów historycznych jak m.in.: Marcin Tarnowski (1772-1862), szesnastoletni adiutant Tomasza Wawrzeckiego w czasie insurekcji kościuszkowskiej, uczestnik kampanii napoleońskich w latach 1809 i 1812, pułkownik w powstaniu 1830/1 a także sybirak; Franciszek Paszkowski (1778-1856), oficer Legionów Polskich i wojsk Księstwa Warszawskiego, pisarz, przyjaciel, biograf i spadkobierca Tadeusza Kościuszki, który był jednym z inicjatorów organizacji pogrzebu oraz pochówku Naczelnika na Wawelu czy też Franciszek Kostecki (1758-1844), generalnym sztabsmedykiem (generalnym lekarzem sztabowym) lazaretu polowego działającego przy sztabie Najwyższego Naczelnika Tadeusza Kościuszki.
Tekst: Artur Jachna
Zdjęcia: Artur Jachna, Wojciech Pasiowiec
Zobacz informacje o poprzednim projekcie “Spacer historyczny po Cmentarzu Rakowickim” – 2016 r.
