W środę 6 lutego 2019 r. w Centrum Edukacyjnym „Przystanek Historia” krakowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej, licznie zebrali się miłośnicy historii najnowszej. Wykład zatytułowany „Jałta w polskiej perspektywie” wygłosił dr Paweł Naleźniak, główny specjalista w miejscowym Oddziałowym Biurze Edukacji Publicznej IPN.
Wystąpienie Dra Naleźniaka miało znaczący wymiar edukacyjny. Prelegent ujął w syntetycznym porządku najważniejsze informacje historyczne dotyczące Jałty, rozumianej jako zdrada Zachodu i symbol klęski sprawy polskiej w II wojnie światowej. Zwracał uwagę na paralele historyczne, biorąc pod uwagę wydarzenia z historii powszechnej i ziem polskich okresu końca II wojny światowej i czasów powojennych. Rozpoczął od tła międzynarodowego, w tym problematyki niemieckiej, aby przejść i skupić się bardziej szczegółowo na sprawie polskiej.
Historyk w trakcie wykładu, zadał sobie samemu i zarazem osobom zebranym na sali, szereg pytań badawczych, na które starał się następnie udzielić odpowiedzi. Były to m.in. zagadnienia: Jak doszło do tego, że ZSRS zapanował nad 28 % terytorium Europy?; Co bardziej zawiniło: „Jałta” jako taka, czy brak realizacji jej postanowień?; Na czym polegało zło „Jałty”?; Kiedy zadecydował się los Polski?; Dlaczego II wojna światowa zakończyła się klęską Polski? Kiedy i dla jakich państw „Jałta” się zakończyła?; Czy Polska po 1989 r. miała szansę, aby odzyskać Kresy Wschodnie? Zagadnienia zasygnalizowane powyżej były rozważane pod kątem prawa międzynarodowego a także w wymiarze kulturowym i socjologicznym.
Z pewnością wybrana przez prowadzącego rozważania historyczne forma wystąpienia, przyczyniła się do zainspirowania zebranych do wzięcia udziału w ciekawej dyskusji, jaka miała miejsce po zakończeniu wystąpienia dra Naleźniaka.
Tekst i fotografie: Artur Jachna