W sobotę, 7 lipca 2018 r. w Krakowie odbyły się uroczystości obchodów 74. rocznicy akcji specjalnej „Koppe”. Od lat jest to jedna z szeregu tradycyjnych imprez patriotycznych w przestrzeni miejskiej, a celem jej corocznej organizacji jest upamiętnienie uczestników – bohaterskich żołnierzy Armii Krajowej i Szarych Szeregów a także edukacja mieszkańców Krakowa i turystów w tematyce dziejów miasta czasów II wojny światowej i okupacji hitlerowskiej na ziemiach polskich. Organizatorami obchodów była Gmina Miejska Kraków we współpracy z krakowskim oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej a także Chorągwią Śląską Związku Harcerstwa Polskiego i krakowskim oddziałem Stowarzyszenia Szarych Szeregów.
Akcja „Koppe” została przeprowadzona dnia 11 lipca 1944 r., a jej kulminacyjnym punktem były dramatyczne wydarzenia na krakowskim Powiślu. Wymierzona była przeciwko osobie zbrodniarza niemieckiego, wyższego dowódcy SS i policji a zarazem sekretarza stanu do spraw bezpieczeństwa władz okupacyjnych, Wilhelma Koppego. Niestety, pomimo gruntownego przygotowania i starannego przeprowadzenia przez fachowców – dywersantów AK z Warszawy i Krakowa, Koppemu udało się zbiec, a po wojnie uniknął on odpowiedzialności karnej za liczne zbrodnie dokonane w czasie okupacji na ludności cywilnej Generalnego Gubernatorstwa.
Uroczystości rozpoczęły się mszą św. w intencji poległych i zmarłych żołnierzy batalionu „Parasol” i Kedywu Okręgu Kraków AK, odprawionej przez ojca Jerzego Pająka OFM Cap, kapelana krakowskich środowisk patriotycznych i niepodległościowych. W kościele O.O. Kapucynów przy ul. Loretańskiej stawili się kombatanci, wojskowi a także przedstawiciele rodzin uczestników Akcji specjalnej „Koppe” i licznie zgromadzeni społecznicy zaangażowani w działalność organizacji niepodległościowych. Swe poczty sztandarowe wystawiły: JW. „Nil”, 6 Brygada Powietrzno-desantowa im. gen. Stanisława Sosabowskiego a także krakowski oddział Związku Inwalidów Wojennych i Wojskowych RP i dwie drużyny harcerskie z Krakowa.
Spod kościoła, po zakończeniu mszy św. wyruszył tradycyjny pochód ulicami Krakowa, w kierunku Powiśla – historycznego miejsca przeprowadzenia Akcji specjalnej „Koppe”. Tam pod Pomnikiem Czynu Zbrojnego Żołnierzy Polski Walczącej do uczestników pochodu dołączyli kolejni uczestnicy uroczystości – przede wszystkim przedstawiciele środowisk warszawskiego i śląskiego. Modlitwę za uczestników Akcji „Koppe” poprowadził ojciec J. Pająk, a do licznie zgromadzonej publiczności przemawiali m.in.: Sławomir Pietrzyk, Wiceprzewodniczący Rady Miasta Krakowa oraz dr Maciej Korkuć, naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Krakowie. Momentem kulminacyjnym obchodów było uhonorowanie ostatniej żyjącej uczestniczki Akcji specjalnej „Koppe”, Pani Zofii Sokołowskiej ps. „Dzidzia”, której odznakę zasłużonej dla miasta Krakowa „Honoris Gratia”, wręczyli wspólnie Zastępca Prezydenta Miasta Krakowa ds. Edukacji i Sportu, Pani Katarzyna Król oraz S. Pietrzyk w imieniu Rady Miasta Krakowa. Odczytano apel poległych. Okolicznościowe wiązanki kwiatów i znicze pamięci spoczęły u podnóża Pomnika Czynu Zbrojnego Żołnierzy Polski Walczącej oraz pod tablicą pamiątkową umieszczoną na budynku przy ul. Powiśle, obok której tradycyjnie wartę honorową sprawowali komandosi z Jednostki Wojskowej z Lublińca.
Tekst i fotografie: Artur Jachna
