Oddział IPNj w Krakowie zaprasza na spotkanie w Krakowskiej Loży Historii Współczesnej: „Ziemianie: zamknięta księga czy żywa tradycja?”, po raz pierwszy do nowego miejsca w „Przystanku Historia”.
W dyskusji wezmą udział dr Waldemar Bukowski, dr Marcin Chorązki, prof. Grzegorz Tracz, a rozmowę poprowadzi jak zawsze Roman Graczyk.
Historia Polski XIX i pierwszej połowy XX wieku byłaby trudna do wyobrażenia bez warstwy ziemiańskiej. Polski dworek to polski historyczny topos. Bez niego pod zaborami nie byłoby ani powstań narodowych, jakie znamy, ani pracy organicznej, jaką znamy. Podobnie w 20-leciu międzywojennym: bez ziemian i ich wpływu na życie gospodarcze, intelektualne i polityczne dzieje II Rzeczypospolitej byłyby zupełnie inne.
Nie znaczy to, że szlacheckie dziedzictwo nie stanowiło zarazem problemu. Struktura rolna, która była jego konsekwencją, nastręczała wiele trudnych kwestii: gospodarczych i społecznych. Próbowano to zmienić ustawami z 1920 i 1925, ale aż do września 1939 problemów tych nie rozwiązano.
Za to komuniści rozwiązali problemy wylewając dziecko z kąpielą: nie tylko likwidując tysiące towarowych gospodarstw ziemiańskich, ale także zawłaszczając ziemiańskie domostwa – pałace i dwory, razem z przynależnymi do nich ruchomościami, które były zarazem własnością osobistą, jak i skarbem kultury narodowej. Drastyczna forma dekretu PKWN z 6 września 1944 o reformie rolnej wydawała się być definitywnym końcem ziemiańskiego świata. Ale 45 lat później zawalił się świat komunistyczny. Jakie to ma konsekwencje?
Co dawni właściciele i ich następcy mogą odzyskać ze swojej własności? Jaki udział może mieć tradycja ziemiańska w budowaniu państwa i życia społecznego na zdrowych fundamentach? O tym chcemy rozmawiać w „Przystanku Historia”.
15 marca 2017 r., „Przystanek Historia”, Kraków ul. Dunajewskiego 8 (róg Dunajewskiego i Garbarskiej), godz. 18.00.
