2 grudnia 2022 r. w Muzeum Armii Krajowej w Krakowie odbyła się konferencja naukowa pt. „W blasku zwycięstwa topnieją wszystkie winy, w mroku klęski nawet słabości i omyłki urastają do rozmiarów zbrodni”, zorganizowana w 81. rocznicę śmierci marsz. Edwarda Śmigłego-Rydza. W obradach wziął udział zastępca prezesa IPN dr hab. Krzysztof Szwagrzyk, kierujący pionem poszukiwań i identyfikacji.
Podczas sesji plenarnej dr Szwagrzyk przedstawił ilustrowany materiałami fotograficznymi referat „Ekshumacja szczątków marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego. Wyniki badań”. Omówił efekty prac przeprowadzonych w listopadzie ub. roku na cmentarzu Powązkowskim. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że z grobu wydobyto szczątki marsz. Śmigłego-Rydza, którego 6 grudnia 1941 r., w okupowanej przez Niemców Warszawie, pochowano jako Adama Zawiszę. Żeby potwierdzić to w stu procentach, konieczne są porównawcze badania genetyczne, które trwają. Być może w przyszłym roku poznamy ostateczne ustalenia.
Marszałek Rydz-Śmigły to jeden z czołowych działaczy niepodległościowych przed I wojną światową, wybitny dowódca legionowy, komendant Polskiej Organizacji Wojskowej, dowódca 3. i 2. Armii podczas wojny polsko-bolszewickiej, po śmierci Józefa Piłsudskiego Generalny Inspektor Sił Zbrojnych, od 1936 r. Marszałek Polski, Naczelny Wódz w wojnie obronnej 1939 r. W latach 1939-1941 internowany w Rumunii i na Węgrzech, powrócił do kraju i podjął próby włączenia się w działalność konspiracyjną.
Oprócz sesji plenarnej odbyła się debata zatytułowana „Wokół legendy Marszałka Polski Edwarda Śmigłego-Rydza”, w której uczestniczył dr Maciej Zakrzewski z Oddziału IPN w Krakowie. W Muzeum AK był także obecny zastępca dyrektora krakowskiego oddziału Instytutu dr Michał Wenklar. Przed rozpoczęciem obrad wręczono odznaczenia państwowe.
Fot. Janusz Ślęzak (IPN)
