W kościele św. Józefa na Rynku Podgórskim, a następnie pod pobliskim pomnikiem, 17 listopada 2024 r. odbędą się uroczystości upamiętniające harcerzy Szarych Szeregów z plutonu „Alicja”.
O godz. 12 rozpocznie się msza świętą. Po niej nastąpi przejście pod pomnik znajdujący się koło kościoła, gdzie zostanie odczytany Apel Poległych, delegacje złożą kwiaty i zapalą znicze. Pomnik został ufundowany przez kombatantów Stowarzyszenia Szarych Szeregów w 1998 r.
Dzień wcześniej, 16 listopada (godz. 12), odbędzie się spacer śladami harcerskiego plutonu. Zbiórka przy kościele św. Józefa na Rynku Podgórskim. Oba wydarzenia są zwieńczeniem Roku Pamięci harcerzy z plutonu „Alicja” 1943/1944 – 2023/2024.
Organizatorzy: Parafia i Sanktuarium św. Józefa w Krakowie – Podgórzu, Muzeum Krakowa, Stowarzyszenie Podgorze.pl, Skauci Europy, Stowarzyszenie Szarych Szeregów Oddział w Krakowie, Oddział IPN w Krakowie, Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej, Hufiec ZHP Kraków-Podgórze im. Podgórskich Szarych Szeregów, Dzielnica XIII.
Pluton „Alicja”
W marcu 1943 r., w oparciu o podgórski hufiec Szarych Szeregów, rozpoczęto tworzenie plutonu „Alicja”. Miał on być jednym z trzech plutonów wchodzących w skład harcerskiej kompanii „Bartek”, utworzonej z inicjatywy komendanta Krakowskiej Chorągwi Szarych Szeregów w porozumieniu z Armią Krajową.
W lipcu 1943 r. pluton został przekazany do dyspozycji Kedywu czyli Kierownictwa Dywersji Okręgu Kraków AK. Pod względem wychowawczym pozostawał pod kontrolą Szarych Szeregów. W tym samym czasie w Warszawie przy Komendzie Głównej AK utworzono oddział dywersyjny „Agat” – poprzednik słynnego batalionu „Parasol”.
Młodzi konspiratorzy rozpoczęli walkę z niemieckim okupantem. Brali udział w zdobywaniu broni, prowadzeniu rozpoznania i wywiadu, uczestniczyli w kolportażu prasy i rozlepianiu ulotek, w akcjach sabotażowych, tj. bojkocie kin, dywersji kolejowej, a także likwidowaniu konfidentów.
W październiku 1943 r. gestapo dokonało pierwszych aresztowań. Z miesiąca na miesiąc Niemcy zatrzymywali kolejnych konspiratorów. Ich nazwiska pojawiały się na niemieckich „afiszach śmierci”, budząc przerażenie wśród mieszkańców Podgórza. Aresztowania trwały do maja 1944 r. W ciągu zaledwie kilku miesięcy zginęło 41 młodych ludzi w wieku od 17 do 22 lat.
