Krakowskie obchody Dnia Żołnierzy Wyklętych, rozpoczęły się w środę 1 marca 2023 r. od mszy św. koncelebrowanej w Katedrze na Wawelu. Homilię do licznie zebranych wiernych, wygłosił metropolita krakowski arcybiskup Marek Jędraszewski, który wspominając Żołnierzy Niezłomnych stwierdził m.in. że: „…ofiary, którą Oni tak hojnie, tak szczerym i otwartym sercem złożyli na Ołtarzu Ojczyzny, aby to dzisiaj nie zostało, broń Boże zmarnowane przez nas. Przez naszą obojętność, zapomnienie, […], aby w nas było dość ducha ludzi wolności”.
Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” jest obchodzony od 2011 r. Ustawę o ustanowieniu tego święta przygotował Prezydent RP Lech Kaczyński. Ma ono być wyrazem hołdu dla tych żołnierzy za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji niepodległościowych, za krew przelaną w obronie Ojczyzny. Ustawa została uchwalona 3 lutego 2011 r. Warto dodać – za opracowaniem Instytutu Pamięci Narodowej iż: „Obchodzony od 2011 r. Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych przypada 1 marca, w rocznicę zamordowania przez komunistów ppłk. Łukasza Cieplińskiego >>Pługa<<, żołnierza ZWZ-AK, prezesa IV Zarządu Głównego Zrzeszenia >>Wolność i Niezawisłość<<, a także sześciu innych działaczy WiN. Święto państwowe upamiętnia wszystkich żołnierzy i działaczy antykomunistycznego podziemia niepodległościowego.”
Po zakończeniu nabożeństwa, ulicami Krakowa przeszedł uroczysty pochód, który ze Wzgórza Wawelskiego udał się do Parku Jordana. Nie zabrakło wojska, młodzieży szkolnej i publiczności. Niesiono okolicznościowe transparenty i portrety Żołnierzy Niezłomnych.
W centralnej alejce parkowej odbyły się uroczystości, które zorganizowali: Wojewoda małopolski Łukasz Kmita, dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie dr hab. Filip Musiał oraz prezes Towarzystwa Parku im. dr. Henryka Jordana Kazimierz Cholewa. Na miejscu znaleźli się też przedstawiciele organizacji kombatanckich i niepodległościowych, a poza okolicznościowymi przemówieniami, zebrani wysłuchali apelu pamięci oraz salwy honorowej.
Modlitwę za Żołnierzy Wyklętych/Niezłomnych wygłosił kapelan środowisk kombatanckich i niepodległościowych Krakowa, ojciec Jerzy Pająk OFM Cap. [skan w załączeniu do niniejszego tekstu].
Głos zabrali publicznie: prezes K. Cholewa, wojewoda Ł. Kmita oraz zastępca dyrektora Oddziału IPN w Krakowie, dr Michał Wenklar. Do licznie zebranych uczniów (z ponad czterdziestu placówek szkolnych), swoje słowo wygłosiła Małopolska Kurator Oświaty Barbara Nowak.
Kwiaty i znicze złożono przy wszystkich upamiętnionych popiersiami parkowymi Żołnierzy Wyklętych Niezłomnych oraz przy pomnikach wybitnych dowódców wojskowych w Galerii Wielkich Polaków. Całości uroczystości dopełnił pokaz sprzętu wojskowego z Garnizonu Kraków oraz tradycyjny posiłek –wojskowa grochówka.
Tekst i fotografie: Artur Jachna