Zgodnie z wieloletnią tradycją, w pierwszy czwartek grudnia rozpocznie się Konkurs Szopek Krakowskich. 1 grudnia szopkarze przyniosą swoje prace na Rynek Główny i ustawią je na stopniach pomnika Adama Mickiewicza, a 4 grudnia w pałacu Krzysztofory poznamy laureatów jubileuszowego, już osiemdziesiątego konkursu.
Krakowski zwyczaj „chodzenia” z szopką po domach sięga XIX wieku. Jednak po I wojnie światowej zaczął powoli zanikać. By szopkarskie tradycje zachować dla następnych pokoleń, Jerzy Dobrzycki, kierujący magistrackim działem propagandy, w 1937 roku zorganizował pierwszy Konkurs Szopek Krakowskich. Po II wojnie światowej konkursy wznowiono, a ich organizacji podjęło się Muzeum Krakowa, kontynuujące tę tradycję do dziś.
Celem konkursu jest zachowanie i rozwijanie szopkarskich tradycji Krakowa, których wykrystalizowany w ciągu kilkudziesięciu lat efekt – szopka krakowska – stał się światowym fenomenem o ustalonej międzynarodowej renomie i popularności. Konkurs ma wielkie znaczenie dla promocji i popularyzacji tego wyjątkowego wytworu tradycji niematerialnego dziedzictwa.
Szopka krakowska jest ewenementem na światową skalę. To smukła, wielopoziomowa, wieżowa, bogato zdobiona budowla, skonstruowana z lekkich, nietrwałych materiałów. Charakteryzuje się nagromadzeniem fantazyjnie przetworzonych i połączonych ze sobą zminiaturyzowanych elementów zabytkowej architektury Krakowa, w których scenerię przeniesiona została scena Bożego Narodzenia.
Wyjątkowość zjawiska podkreśla wpisanie go w 2014 roku na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Ponadto od roku 2018 tradycja wykonywania szopek jest pierwszym wpisem z Polski na liście reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa ludzkości UNESCO.
Konkurs
Co roku w pierwszy czwartek grudnia, w tym roku 1 grudnia, szopkarze przynoszą swoje prace na Rynek Główny i ustawiają je na stopniach pomnika Adama Mickiewicza, gdzie można je podziwiać od 10.00 do 12.00. Po hejnale krakowskim o godz. 12.00 wyrusza korowód szopek wokół Rynku prowadzony przez kapelę ludową z Bronowic, który prowadzi na scenę, gdzie następuje prezentacja szopek i szopkarzy.
Następnie twórcy przenoszą swoje dzieła do pałacu Krzysztofory, gdzie zostaną ocenione przez jury, składające się m.in. z historyków, etnografów, historyków sztuki, architektów, plastyków.
Ogłoszenie laureatów jubileuszowego konkursu nastąpi 4 grudnia o godz. 13.00 na sali Miedzianej w pałacu Krzysztofory na Rynku Głównym 35. Jak każe tradycja, szopki zostaną pokazane publiczności od 5 grudnia do 27 lutego 2023 r. na wystawie pokonkursowej.
Uwaga! Organizatorzy proszą osoby, które chcą wziąć udział w konkursie, aby 1 grudnia przyniosły wraz ze sobą odpowiednie formularze załączone do regulaminu. Regulamin konkursu jest dostępny do pobrania na stronie internetowej muzeumkrakowa.pl.
Na tropie szopek krakowskich – gra miejska
Podczas gry uczestnicy będą mieć okazję poznania niezwykłej tradycji budowy szopek krakowskich. Podczas współzawodnictwa odkrywać będą architekturę oraz legendy, które inspirują twórców niematerialnego dziedzictwa Krakowa. Zespoły od 3 do 10 osób zmierzą się również z trudnym zadaniem tworzenia elementów szopek, a z okazji 80. Jubileuszowego Konkursu Szopek Krakowskich, będą mieć okazję poznać wybrane sylwetki najwybitniejszych twórców zjawiska.
Gra odbędzie się 3 grudnia. Rozpocznie się o godz. 10.00 w holu pałacu Krzysztofory i potrwa do godz. 14.30.
Spacer wokół szopki
Już po raz kolejny krakowianie i turyści będą mieli okazję odbycia wyjątkowego spaceru po Krakowie śladem szopki krakowskiej. Muzeum Krakowa wspólnie z Krakowskim Biurem Festiwalowym umieści w miejskiej przestrzeni ponad 20 szopek krakowskich.
Jak co roku szopki będzie można oglądać na krakowskich placach i w parkach, w witrynach sklepów, hoteli i restauracji, w galeriach handlowych. Rozstawione w szklanych, podświetlanych gablotach szopki nabiorą nowego kontekstu. Na wspólny spacer Wokół Szopki zapraszamy 6 stycznia 2023 r. o godzinie 12.00 – poprowadzi go dyrektor Muzeum Krakowa Michał Niezabitowski.
Szopki będzie można podziwiać w przestrzeni miejskiej od 2 grudnia do 31 stycznia 2023 r.
80. Konkurs Szopek Krakowskich oraz pokonkursowa wystawa uzyskały honorowy patronat Polskiego Komitetu do spraw UNESCO.
Fot. Muzeum Krakowa / materiały prasowe