Wystawa Jeńcy wojenni w okupowanym Krakowie 1939-1945 prezentuje mało znane fakty dotyczące obozów jenieckich zorganizowanych w Krakowie przez niemieckiego okupanta. Przedstawimy na niej między innymi niemal zapomnianą historię Stalagu 369, obozu podoficerskiego mieszczącego się w czasie wojny w Kobierzynie. Przez obóz ten przeszło kilkanaście tysięcy żołnierzy pokonanych armii francuskich, belgijskich, holenderskich oraz sowieckich. Zaprezentowane zostaną też losy Dulagów – obozów przejściowych i szpitala jenieckiego w okupowanym Krakowie.
Na wystawie przedstawiono sytuację jeńców na różnych etapach wojny – od punktów zbornych mieszczących się w mieście w pierwszych dniach września 1939 roku, przez obozy przejściowe i szpital jeniecki, aż po Stalag 369 i jego ewakuację. Wystawa, a także towarzysząca jej publikacja, stanowią pierwszą w Polsce próbę kompleksowego przedstawienia tego tematu.
Mianem Stalagu 369 określa się szereg obozów jenieckich podlegających wspólnej komendanturze mieszczącej się w Borku Fałęckim, w budynku szkoły przy ul. Montwiłła-Mireckiego. W maju 1942 roku przemianowano obóz na Stalag 369. Początkowo przetrzymywano w nim jeńców sowieckich, którzy byli wykorzystywani m.in. przy budowie obozu głównego w Kobierzynie. Docelowymi mieszkańcami obozu głównego w Kobierzynie byli odmawiający pracy na rzecz okupanta jeńcy francuscy z obozów na terenie Rzeszy, którzy sami siebie nazywali „opornymi”. Wraz z grupą Francuzów osadzono tu jeńców belgijskich i holenderskich. Jeńców sowieckich przetrzymywano m.in. w byłych koszarach kawaleryjskich 8 Pułku Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego, forcie 33 Krakus, w dawnej garbarni przy ul. Barskiej i w innych punktach miasta.
Kolejny segment wystawy będzie prezentował historię polskich jeńców wojennych. W różnych częściach Krakowa, m.in. w magistracie zorganizowano punkty zborne, skąd polskich jeńców wojennych kierowano do obozów przejściowych – tzw. Dulagów. Wskazuje się trzy, podlegające wspólnej komendanturze, miejsca skoszarowania jeńców – w Łobzowie, na Dąbiu oraz w Kobierzynie, gdzie jeńców przetrzymywano w byłych koszarach kawaleryjskich 8 Pułku Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego.
W tej części wystawy zostaną zaprezentowane też sylwetki Polaków, którzy znaleźli się wśród więźniów Stalagu 369. Najczęściej trafiali oni do obozu jako żołnierze Armii Czerwonej.
Ważnym miejscem w tamtym okresie był szpital wojskowy na ul. Skarbowej, zorganizowany naprędce dla żołnierzy rannych w kampanii wrześniowej. Niemcy, zajmując miasto, przejęli szpital razem z chorymi, automatycznie czyniąc to miejsce szpitalem jenieckim.
Kolejna, trzecia część pracy została poświęcona formom upamiętniania jeńców wojennych przetrzymywanych na terenie Krakowa – stolicy Generalnego Gubernatorstwa.
Wszystkie wymienione zagadnienia dotycząc polskich jeńców wojennych zostaną zaprezentowane za pomocą fotografii i materiałów archiwalnych umieszczonych na ścianach korytarza prowadzącego do sali poświęconej stałemu obozowi jenieckiemu w Kobierzynie.
Wystawa będzie prezentowana w Fabryce Emalia Oskara Schindlera od 13.10.2016 do 02.04.2017 r.
Projekt dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
