Przyznawane od XVI w. Nagrody Miasta Krakowa pozwalają wyróżnić osoby, których działania mają szczególne znaczenie rozwoju miasta w dziedzinach kultury, sztuki, nauki, techniki, a także sportu. Przyznawanie tytułów Mecenasów Krakowa pozwala natomiast podziękować firmom, instytucjom i osobom, które wymiernie wspierają krakowską kulturę. Znamy laureatów najnowszych edycji obydwóch wyróżnień.
‒ Kraków to miasto kultury, rozwoju, nieograniczonych możliwości – warto pamiętać, że nie są to slogany. A o tym, jak można wykorzystywać możliwości rozwoju dostępne w naszym mieście świadczą między innymi osiągnięcia laureatek i laureatów Nagród Miasta Krakowa. Za pomocą tych szczególnych wyróżnień już od kilku wieków miasto honoruje osoby związane ze sztuką, nauką, sportem, mające w tych obszarach liczne, znaczące osiągnięcia. Serdecznie gratuluję tegorocznym laureatom. Dziękuję także Mecenasom Kultury Krakowa, którzy angażują swoją energię i środki na wspieranie kultury i ochronę dziedzictwa naszego miasta ‒ mówi Jacek Majchrowski, prezydent Krakowa.
Nagrody Miasta Krakowa 2022
Historia nagradzania osób szczególnie zasłużonych dla miasta ma w Krakowie wielowiekową tradycję. Pierwszym znanym z nazwiska laureatem nagrody był Mikołaj Jaskier. Uhonorowano go w 1535 r. za kodyfikację prawa miejskiego. Obecnie Nagrody Miasta Krakowa przyznawane są za osiągnięcia 2 lat poprzedzających rok ubiegania się o ten zaszczyt lub za całokształt dokonań. Wyróżnienia otrzymują także autorzy najlepszych prac doktorskich i dyplomowych obronionych w danym roku na krakowskich uczelniach.
− W gronie laureatów znajdziemy wiele wybitnych osób, których wpływ na nasze miasto, ale też wkład w rozwój różnych dziedzin nauki jest nieoceniony. Nagrody Miasta Krakowa stanowią najwyższy wyraz uznania dla dokonań laureatek i laureatów. Ich pasja i praca sprawiają, że Kraków jest postrzegany w Polsce i na świecie jako miejsce o niezwykłym potencjale twórczym ‒ jako miasto nowoczesne, otwarte na nowatorskie myśli oraz działania zarówno artystyczne, jak i naukowe – znaczenie nagrody przybliża Katarzyna Olesiak, dyrektorka Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego UMK.
Prezydent miasta każdego roku powołuje komisję złożoną w większości z profesorów szkół wyższych, która po analizie wniosków przyznaje nagrody w trzech dziedzinach: „Kultura i sztuka”, „Nauka i technika” oraz „Sport”. Kandydatów proponują instytucje artystyczne, uczelnie, instytuty naukowo-badawcze, towarzystwa i związki twórcze, a także inne organizacje. Po zapoznaniu się z ustaleniami komisji ostateczną decyzję o przyznaniu wyróżnienia podejmuje prezydent miasta. W tym roku Nagrodę Miasta Krakowa otrzymają:
- w dziedzinie „Kultura i sztuka”:
- dr Danuta Glondys – filolożka, politolożka i kulturoznawczyni; prowadzi szeroką działalność kulturalną i edukacyjną, łącząc pracę animatora kultury, działalność szkoleniową i akademicką, a także międzynarodową współpracę kulturalną z obowiązkami ekspertki
- prof. Teresa Malecka – teoretyczka muzyki o bogatym dorobku naukowym, kierowniczka Centrum Dokumentacji Twórczości Kompozytorów Krakowskich Akademii Muzycznej w Krakowie, redaktorka naczelna czasopisma naukowego „Teoria muzyki. Studia, interpretacje, dokumentacje”
- Konrad Pollesch – wybitny polski fotografik, wykładowca akademicki; znawca technik szlachetnych w fotografii; prowadząc pracownię fotograficzną w Collegium Maius stworzył galerię portretów ludzi kultury i nauki, a jego liczne wystawy i albumy ukazujące Kraków są nie tylko realizacją wizji artystycznych, ale jednocześnie tworzą swoisty dokument miasta
- Joanna Słowińska – wszechstronna wokalistka, skrzypaczka i charyzmatyczna pieśniarka repertuaru inspirowanego polską i słowiańską muzyką tradycyjną; prowadzi autorską działalność edukacyjną Centrum Głosu w Krakowie, współtworzy radę artystyczną międzynarodowych projektów, m.in. EtnoKraków/Rozstaje oraz StrefaEtno/StrefaJazz
- w dziedzinie „Nauka i technika”:
- zespół w składzie: prof. dr hab. Małgorzata Barańska, dr Krzysztof Brzozowski, dr Adam Wojciechowski, który posiada unikatowe i uzupełniające się kompetencje w zakresie mikroskopii, optyki laserowej, chemii i fizyki. Zespół opracował i stworzył nowatorski, jedyny w Polsce, układ do mikroskopii wymuszonego rozpraszania Ramana. To przełomowa technika pozwalająca szybko i z dużą rozdzielczością oraz czułością obrazować próbki biomedyczne, wspomagająca diagnozowanie i leczenie licznych chorób cywilizacyjnych
- prof. dr hab. med. Dominika Dudek − kierowniczka Katedry Psychiatrii i Kliniki Psychiatrii Dorosłych CMUJ, przewodnicząca Komisji Biomedycznej UJ, prezeska Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, redaktorka naczelna czasopisma „Psychiatria Polska”, członkini Rady Społecznej Szpitala im. dr. Józefa Babińskiego, ekspertka w pracach Komisji ds. reform psychiatrii w Ministerstwie Zdrowia, która znalazła się na liście „Pulsu medycyny” STU najbardziej wpływowych osób w polskiej medycynie w roku 2021. Poza działalnością medyczną Dominika Dudek jest zaangażowana w działania mające na celu destygmatyzację chorób psychicznych oraz propagowanie związku psychiatrii z humanistyką.
W dziedzinie sportu laureatką została Maria Sajdak (Springwald) – mistrzyni wioślarstwa, wielokrotna medalistka. Natomiast wyróżnienia za prace doktorskie otrzymali: Kacper Górski, Jarosław Klaś oraz Paulina Marona. Dodatkowe informacje o laureatach Nagrody Miasta Krakowa 2021 można znaleźć tutaj [PDF].
Mecenas Kultury Krakowa 2021
W 1996 r. Rada Miasta Krakowa ustanowiła doroczny tytuł „Mecenas Kultury Krakowa” przyznawany za działania na rzecz przedsięwzięć kulturalnych i artystycznych, zabytków i dziedzictwa niematerialnego miasta, a także za działania medialne na rzecz promocji kultury, sztuki oraz zabytków i dziedzictwa niematerialnego Krakowa.
Wyróżnienie ma na celu wspieranie i rozwijanie współpracy pomiędzy firmami a środowiskiem artystycznym, instytucjami kultury oraz gospodarzami obiektów zabytkowych na terenie Krakowa. Kandydatów do nagrody rekomenduje Bractwo Mecenatu Kultury Krakowa. Wyróżnienia przyznawane są w trzech kategoriach.
Za finansowanie działalności organizacji prowadzących działalność w zakresie kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego oraz krakowskich instytucji kultury tytułem Mecenasa Kultury Krakowa zostanie uhonorowany Krzysztof Nowosad − manager, przedsiębiorca, biznesmen, restaurator, koneser sztuki i kultury, który wspiera działalność statutową krakowskiego oddziału Związku Artystów Scen Polskich ZASP.
Za działania na rzecz zabytków i dziedzictwa niematerialnego Krakowa nagrodę otrzyma Jacek Balcewicz, dziennikarz, fotografik, samorządowiec, działacz miejski, od czterech dekad związany z krakowskim Kazimierzem. Jacek Balcewicz zaangażował się w popularyzację wiedzy na temat największych organów Krakowa znajdujących się w bazylice Bożego Ciała na Kazimierzu, zaliczanych do grona dziesięciu największych i najciekawszych instrumentów w Polsce. Ufundował m.in. trzy brakujące głosy w instrumencie, a także elementy niezbędne do wykonania iluminacji organów.
Za działania medialne na rzecz promocji kultury, sztuki oraz zabytków i dziedzictwa niematerialnego Krakowa tytuł Mecenasa Kultury Krakowa otrzyma firma AMS SA. Bractwo Mecenatu doceniło zaangażowanie firmy w realizację kampanii wizerunkowej Muzeum Narodowego w Krakowie oraz outdoorowych kampanii promocyjnych dla czterech projektów wystawienniczych przygotowanych przez instytucję: „Źródła. Galeria Sztuki Starożytnej”, „4 x nowoczesność. Polskie style narodowe”, „Galeria Designu i Architektury XX i XXI w. Przedmioty i Przekroje” oraz „Galeria XX+XXI w.” Firma została także partnerem wystawy „Wszystkie arrasy króla. Powroty 2021-1961-1921” realizowanej przez Zamek Królewski na Wawelu, zorganizowanej w 100-lecie odzyskania arrasów po traktacie ryskim.
Dodatkowe informacje o Mecenasach Kultury Krakowa można znaleźć w folderze dostępnym tutaj [PDF].
Podczas uroczystej gali, która odbędzie się 29 listopada w Krakowskim Teatrze VARIETE laureaci Nagród Miasta Krakowa 2022 otrzymają okolicznościowe medale i dyplomy, a Mecenasi Kultury Krakowa 2021 dyplomy, statuetki oraz znaczki.
Nagrody Miasta Krakowa 2022. Fot. Materiały organizatorów