Wydawnictwo Oddziału IPN w Krakowie w związku z 30. rocznicą wyjścia wojsk sowieckich z Polski
W numerze:
- dr hab. Filip Musiał, dyrektor Oddziału IPN w Krakowie, Armia okupantów
30 lat temu, 17 września 1993 r., ostatni oddział Armii Sowieckiej opuścił granice Polski. Krasnoarmiejcy stacjonowali tutaj przez 49 lat, będąc dowodem podległości PRL wobec ZSRS, ale także polisą bezpieczeństwa – siłą, dzięki której Kreml kontrolował „ludową” Polskę. - dr hab. Maciej Zakrzewski, Oddział IPN w Krakowie, Armia czerwonej rewolucji
Armia nowego wzoru miała być demokratyczna i egalitarna. Szybko jednak idealistyczne poglądy, jak np. likwidacja stopni wojskowych, ochotniczy zaciąg czy demokratyczny wybór oficerów, odesłano do lamusa. Powróciła dyscyplina, hierarchia i pobór powszechny. - dr Elżbieta Kowalczyk, dr Konrad Rokicki, Oddział IPN w Warszawie, Armia Czerwona – podbój Polski
Wraz z „wyzwoleniem” przez Armię Czerwoną zapełniły się więzienia i obozy, w których śmierć poniosło tysiące Polaków, często poddawanych brutalnym torturom. Zabójstwa przybierały niejednokrotnie skalę masową. - dr Paweł Mazur, Oddział IPN w Krakowie, „Mnożą się napady, zabójstwa i rabunki…”
„Prawie co dzień zdarzają się wypadki napadów zbrojnych żołnierzy sowieckich na obywateli polskich. Zdarzają się wypadki strzelania do gospodarzy uprawiających rolę” – tak w dniu 7 kwietnia 1945 roku raportował władzom wojewódzkim w Krakowie starosta mielecki. - dr Anna Czocher, Oddział IPN w Krakowie, Wojenny gwałt – broń tania i szalenie destruktywna
Gwałt to rodzaj broni służącej do terroryzowania ludności, niekiedy także do wynaradawiania i zmiany struktury etnicznej danego regionu. Bywa stosowany jako rekompensata za wojenne trudy i potwierdzenie przewagi nad przeciwnikiem. - dr Michał Zawisza, Delegatura IPN w Kielcach, W imieniu Kremla – armia sowiecka w Polsce po 1945 roku
Oficjalnym powodem stacjonowania wojsk ZSRS w Polsce po 1945 r. była obrona zachodniej granicy. Oddziały te miały określone zadania wojskowe w potencjalnym konflikcie z krajami zachodnimi, będąc zapleczem dla jednostek znajdujących się we wschodnich Niemczech. Faktycznie jednak strzegły one sowieckiej strefy wpływów i były gwarantem dominacji Moskwy. - dr Elżbieta Pietrzyk-Dąbrowska, Oddział IPN w Krakowie, „Suwerenność Rzeczpospolitej uzyskuje potwierdzenie ostateczne”
17 września 1993 r., w 54. rocznicę agresji sowieckiej na Polskę, dowódca Północnej Grupy Wojsk gen. Leonid Kowalow złożył prezydentowi RP Lechowi Wałęsie meldunek o zakończeniu wycofywania wojsk rosyjskich. - dr Maciej Korkuć, naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Krakowie, Nekropropaganda sowiecka
Sowieci, mając w Polsce miliony żołnierzy, a potem stałe garnizony, uznawali, że wszystko można. Dlatego bezpośrednio po zajęciu miast oraz miasteczek nakazywali budować obiekty wyrażające „wdzięczność za wyzwolenie”.
