25 maja 2023 r. o 21.30 – w godzinę śmierci rtm. Witolda Pileckiego, zamordowanego z wyroku komunistycznego sądu w więzieniu na warszawskim Mokotowie – w całym kraju zapłoną znicze pamięci. W Krakowie patriotyczna uroczystość odbędzie się pod popiersiem bohatera w parku Jordana.
Rotmistrz Witold Pilecki
25 maja 1948 r. o godz. 21.30 komuniści zabili jednego z najdzielniejszych obrońców Niepodległej. Żołnierza Armii Krajowej, organizatora ruchu oporu w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Auschwitz, uczestnika powstania warszawskiego.
Służbę Polsce rozpoczął w czasie wojny z bolszewikami w 1920 r. Walczył podczas kampanii wrześniowej 1939 r., a następnie w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego. W 1940 r., wykonując misję zleconą przez dowództwo ZWZ, dobrowolnie poddał się aresztowaniu i wywózce do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, by zdobyć informacje o zbrodniach Niemców i zorganizować konspirację niepodległościową. Na skutek zagrożenia dekonspiracją podjął decyzję o ucieczce, którą udało mu się szczęśliwie przeprowadzić.
W 1944 r. walczył w powstaniu warszawskim, w zgrupowaniu Chrobry II. Od 1945 r. służył w 2. Korpusie Polskim we Włoszech, skąd – decyzją gen. Władysława Andersa – wrócił do Polski, by odtworzyć rozbite po działaniach wojennych struktury wywiadowcze, działające dla Rządu RP na Uchodźstwie. Został aresztowany w maju 1947 r., osadzony w areszcie śledczym przy ul. Rakowieckiej w Warszawie i poddany okrutnemu śledztwu. Mimo tortur do końca zachował żołnierską postawę. Pozostał wierny dewizie: Bóg, Honor, Ojczyzna.
Pokazowy proces przed komunistycznym sądem trwał dwa tygodnie. Rtm. Pilecki i jego podwładni zostali skazani za „szpiegostwo”. Orzeczono trzy kary śmierci i kilka długoletniego więzienia. Ostatecznie Tadeuszowi Płużańskiemu i Marii Szelągowskiej kary śmierci zamieniono na dożywotnie więzienie. Rtm. Pilecki został zamordowany strzałem w potylicę, wieczorem 25 maja 1948 r. Ciało złożono w nieoznaczonym miejscu na warszawskich Powązkach.
Przed II wojną światową Witold Pilecki gospodarował w rodzinnym majątku w Sukurczach. Organizował pomoc społeczną, kółka rolnicze i kursy przysposobienia wojskowego. Założył rodzinę. Rozwijał zdolności artystyczne: rysował, malował, pisał wiersze…
Do 1989 r. wszelkie informacje o dokonaniach i losie Witolda Pileckiego podlegały w PRL ścisłej cenzurze. W lipcu 2006 r. prezydent Lech Kaczyński, w uznaniu zasług Witolda Pileckiego i jego oddania sprawom ojczyzny, odznaczył go pośmiertnie Orderem Orła Białego. W 2013 r. został pośmiertnie awansowany na pułkownika.
Znicze pamięci w całym kraju
- Alwernia, Klasztor oo. Bernardynów – pod tablicą pamiątkową
- Bełchatów, ul. rtm. Witolda Pileckiego 4 – pod tablicą pamiątkową
- Białystok, Kino Ton na Rynku Kościuszki 2, tablica poświęcona zamordowanym żołnierzom podziemia antykomunistycznego
- Białystok, XI LO im. rtm. W. Pileckiego przy ul. A. Grottgera 9, w którym znajduje się miejsce upamiętnienia patrona szkoły
- Bochnia (woj. małopolskie), Rynek 2 – tablica pamięci
- Bydgoszcz, ul. Witolda Pileckiego
- Częstochowa, al. Wolności 33 – tablica poświęcona rtm. Witoldowi Pileckiemu
- Gdańsk, pomnik rtm. W. Pileckiego obok Muzeum II Wojny Światowej
- Gorzów Wielkopolski, pomnik rtm. W. Pileckiego
- Jodłówka (woj. małopolskie), tablica pamięci rtm. Witolda Pileckiego w Publicznej Szkole Podstawowej im. Rotmistrza Witolda Pileckiego
- Katowice, tablica poświęcona rtm. Witoldowi Pileckiemu na skwerze im. rtm. Witolda Pileckiego
- Kierz Niedźwiedzi, tablica pamiątkowa przed budynkiem Szkoły Podstawowej im. Rotmistrza Witolda Pileckiego w Kierzu Niedźwiedzim
- Koszalin, pomnik rtm. W. Pileckiego przy ul. Pileckiego 8 (godz. 21.30) oraz symboliczny grób na cmentarzu komunalnym przy ul. Gnieźnieńskiej 44, kwatera 45-53, rząd 9, nr grobu 32
- Koszalin, pomnik rtm. Witolda Pileckiego przy ul. Rotmistrza Witolda Pileckiego 8
- Kraków, pod popiersiem rtm. W. Pileckiego w Galerii Wielkich Polaków XX wieku, w parku Jordana o godz. 21.30
- Krasocin, pod tablicą pamiątkową znajdującą się w budynku Zespołu Placówek Oświatowych im. Rotmistrza Witolda Pileckiego w Krasocinie
- Lublin, Zamek Lubelski
- Łagiewniki (woj. dolnośląskie), pomnik Witolda Pileckiego, plac między ulicami Kłodzką i Nadrzeczną
- Nielepice (woj. małopolskie), Park im. rtm. Witolda Pileckiego
- Nowy Wiśnicz (woj. małopolskie), Dworek w Koryznówce
- Olsztynek, tablica pamięci przy Szkole Podstawowej nr 2 im. rtm. Witolda Pileckiego przy ul. Ostródzkiej 2
- Opole, pomnik rtm. Witolda Pileckiego przy ul. rtm. Witolda Pileckiego
- Oświęcim, pomnik przy Małopolskiej Uczelni Państwowej im. Rotmistrza Witolda Pileckiego
- Połczyn Zdrój (woj. zachodniopomorskie), tablica na skwerze przy ul. 5 Marca, nieopodal Kościoła Niepokalanego Poczęcia NMP
- Poznań, w podcieniach dziedzińca klasztoru dominikanów, pod tablicą upamiętniającą rtm. Pileckiego
- Radom, pod tablicą upamiętniającą rotmistrza Witolda Pileckiego umieszczoną na budynku Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu, który jest patronem tej szkoły.
- Rzeszów, pod tablicą pamięci na Osiedlu Franciszka Kotuli przy Rondzie im. rtm. Witolda Pileckiego
- Śrem, Park Śremskich Odlewników, pod pomnikiem rtm. Pileckiego
- Tyniec (woj. małopolskie), ul. Bogucianka – pod tablicą pamiątkową
- Warszawa, Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów PRL:– 10.00–11.30 – otwarcie uroczystych obchodów: wystąpienia okolicznościowe, Apel Pamięci, czytanie fragmentów wspomnień rtm. W. Pileckiego w interpretacji Dariusza Kowalskiego, złożenie kwiatów pod Ścianą Śmierci
– 12.00–18.00 – Dzień otwarty w Muzeum: zwiedzanie śladami rtm. Witolda Pileckiego, składanie kwiatów przez osoby prywatne pod Ścianą Śmierci. Delegacje, które chciałyby złożyć w tym czasie kwiaty pod Ścianą Śmierci, proszone są o wcześniejsze zgłoszenie obecności w sekretariacie Muzeum: tel. (22) 547 96 00.
– 19.00 – koncert Orkiestry Reprezentacyjnej Wojsk Obrony Terytorialnej
– 19.45 – Msza św. w intencji rtm. Witolda Pileckiego i jego podkomendnych
– 20.45 – koncert muzyki kameralnej „Nieugięty, Niezłomny, Niepokonany” w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego w wykonaniu zespołu Boarte Piano Trio
– 21.15 –oddanie hołdu rtm. Witoldowi Pileckiemu pod Ścianą Śmierci w godzinę egzekucji - Warszawa, Powązki Wojskowe – symboliczny grób rtm. Witolda Pileckiego w „Kwaterze na łączce”
- Warszawa, pomnik rtm. Witolda Pileckiego przy Alei Wojska Polskiego na warszawskim Żoliborzu o godz. 12.00
- Wieluń (woj. łódzkie) – przy popiersiu w parku im. rtm. W. Pileckiego
- Wrocław, pomnik Witolda Pileckiego, który znajduje się przy promenadzie Staromiejskiej
- Żyznów (woj. podkarpackie) – Szkoła Podstawowa im. rtm. Witolda Pileckiego – tablica upamiętniająca rtm. W. Pileckiego