W tym roku wydawnictwo Biały Kruk w ramach serii Polskie Dzieła Historyczne wydało książkę Edmunda Oppmana pt. „Wodzowie polski. Szlakami chwały oręża polskiego”. Książka posiada twardą okładkę, na której znajduje się wizerunek króla Jana III Sobieskiego z obrazu Jana Matejki, liczy 358 stron. Jest bogato ilustrowana, na jej stronach znajdują się zarówno zdjęcia obrazów jak i fotografie postaci z czasów, kiedy była możliwość ich wykonania.
Publikacja poświęcona jest polskim wodzom, którzy w swoich czasach podejmowali trud tworzenia potęgi Ojczyzny, czy też z poświęceniem walczyli o zachowanie a następnie odzyskanie jej niepodległości. Wybór dowódców jakiego dokonał Edmund Oppman nie uwzględnia osób z czasów II wojny światowej. Powód jest oczywisty, książka została po raz pierwszy wydana w 1935 r. a więc cztery lata przed wybuchem wojny. Autor wybrał 21 osób. Do grupy tej należą: Bolesław Chrobry, Władysław Jagiełło, Władysław III Warneńczyk, Jan Tarnowski, Stefan Batory, Stanisław Żółkiewski, Jan Karol Chodkiewicz, Władysław IV Waza, Stefan Czarniecki, Jan III Sobieski, Kazimierz Pułaski, Tadeusz Kościuszko, Józef Poniatowski, Jan Henryk Dąbrowski, Józef Chłopicki, Jan Skrzynecki, Ignacy Prądzyński, Józef Bem, Romuald Traugutt, Józef Hauke-Bosak, Józef Piłsudski. Pod względem liczbowym podział dowódców jest równomierny dzielą historię Polski na tych, którzy starali się wzmocnić a następnie utrzymać potęgę kraju (10 osób) oraz na tych którzy walczyli o utrzymanie jej suwerennego istnienia a potem o odzyskanie niepodległości (11 osób). Oppman był badaczem powstań listopadowego i styczniowego, dlatego też umieścił wielu bohaterów tamtych zrywów. W każdym przypadku autor nakreślił tło historyczne, w jakim przyszło działać poszczególnej postaci, a potem zaprezentował ją opisując życie oraz uwypuklając dokonania. Ma to duże znaczenie dla zrozumienia zarówno czasów jak i osoby samego wodza.
Książka przeznaczona jest dla czytelników, którzy chcą zdobyć podstawową, aczkolwiek niebanalną wiedzę na temat polskich wodzów, dlatego w tym temacie można ją nazwać książką pierwszego kontaktu. Z całą pewnością stanie się ona punktem wyjścia dla zgłębiania tematyki polskich wodzów, zachętą do tworzenia własnej listy lub też do zainteresowania się poszczególną postacią lub też grupą polskich dowódców. Być może książka ta zainspiruje kogoś do napisania swojej własnej. Dobrze, że wydawnictwo Biały Kruk wydało tę przedwojenną książkę, co stanowi samo w sobie swoisty symbol ciągłości między wolną przedwojenną Rzeczpospolitą a obecną odbudowywaną po katastrofie wojennej i czasach zniewolenia komunistycznego.
Mariusz Jabłoński
