Konkurs na emausowe drzewko, jarmark wielkanocny organizowany na Rynku Głównym, tradycyjny odpust Emaus na Salwatorze, podgórska Rękawka, a także wyjątkowe propozycje muzyczne, takie jak wykonanie Pasji św. Mateusza Jana Sebastiana Bacha przez Capellę Cracoviensis i festiwal Misteria Paschalia pełen gwiazd muzyki dawnej – tegoroczna oferta wielkanocna Krakowa jest niezwykle bogata.
Krakowska Wielkanoc i poprzedzający ją czas to zarówno szereg religijnych tradycji i okolicznościowe nabożeństwa odbywające się w świątyniach zlokalizowanych w różnych punktach miasta, jak też atrakcyjna oferta kulturalna. Wydarzenia muzyczne, wystawy, tradycyjne jarmarki i festiwale to propozycje, w których chętnie biorą udział mieszkańcy, jak też turyści odwiedzający miasto w tym czasie.
− Już po raz kolejny wraz z krakowskimi instytucjami kultury zachęcam mieszkańców miasta i gości do korzystania z bogatego programu wydarzeń, które przy okazji Triduum Paschalnego i Wielkanocy odbywają się w Krakowie. Zbliżające się dni są czasem ważnych duchowych przeżyć, a zarazem okazją do pielęgnowania różnorodnych tradycji, z których wiele ma jeszcze średniowieczny rodowód. W tym roku swój jubileusz świętuje festiwal Misteria Paschalia, w ramach którego w Krakowie wystąpią gwiazdy muzyki dawnej z całej Europy. Jak co roku odbędzie się Jarmark Wielkanocny na Rynku Głównym, konkurs na drzewko emausowe i odpust Emaus, a także tradycyjna Rękawka na Podgórzu. Obok tych przedsięwzięć jak każdego roku krakowianie będą brać udział w wydarzeniach związanych z kalendarzem liturgicznym, przygotują święconkę, wybiorą się na spacery do różnych kościołów w mieście szlakiem Bożych Grobów. Ten niezwykły splot duchowości, wiosennej aury i tradycji tworzy wyjątkową wielkonocną atmosferę naszego miasta – mówi Jacek Majchrowski, prezydent Krakowa, który zaprasza krakowian i gości do udziału w poszczególnych wydarzeniach.
Konkurs na drzewko emausowe
Przez wiele lat podczas odpustu Emaus można było kupić oryginalną pamiątkę ‒ drzewko życia. Tradycja ta sięga czasów przedchrześcijańskich i wierzeń, że dusze zmarłych powracają na ziemię pod postacią ptaków i szukają schronienia w gałęziach drzew. Tradycyjne drzewka emausowe składały się z gniazda z figurkami piskląt lub figurki ptaka osadzonego na kiju ozdobionym listkami. Drzewko symbolizowało również budzenie się przyrody do życia.
Muzeum Krakowa przywraca tę wyjątkową krakowską tradycję i już po raz dziewiąty zaprasza do udziału w konkursie na najpiękniejsze drzewko emausowe. Zakończyło się przyjmowanie prac do tegorocznej edycji konkursu, głosowanie publiczności potrwa od 31 marca do 6 kwietnia. Zwycięzców poznamy 6 kwietnia, a wręczenie nagród zostało zaplanowane na 10 kwietnia. Dodatkowe informacje o konkursie można znaleźć na stronie Muzeum Krakowa.
Jarmark Wielkanocny
Tradycyjne wyroby rzemieślnicze, rękodzieło, produkty wielkanocne, oferta gastronomiczna – na Rynku Głównym od 30 marca do 10 kwietnia odbywa się Jarmark Wielkanocny, na który zapraszają Kongregacja Kupiecka wraz z realizatorem wydarzenia – firmą ARTIM Sp. z o.o. oraz Miastem Kraków. W trakcie jarmarku swoje produkty zaprezentuje ok. 80 wystawców. Kiermasz wielkanocny to wydarzenie, które przybliża bogactwo niematerialnego dziedzictwa naszego miasta i regionu, odwołując się wprost do obrzędów, tradycji czy folkloru związanego z Małopolską i poszczególnymi dzielnicami dawnego Krakowa, w tym folkloru zwierzynieckiego.
Jako że targi odbywają się w bezcennym krajobrazie kulturowym pierwszego europejskiego miasta wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, utrzymany zostanie zaproponowany w ubiegłym roku sposób organizacji przestrzeni ekspozycyjnej i handlowej, spójna z historyczną architekturą Śródmieścia forma i kolorystyka stoisk handlowych oraz ich układ, odsłaniający osie widokowe w kierunku Sukiennic. Nie zabraknie nawiązania do folkloru i tradycji zwierzynieckich oraz wykorzystania lokalnych motywów wielkanocnych z drzewkiem emausowym na czele. Linia graficzna targów, zaprojektowana przez artystkę Marzenę Koperską, wiąże się także z wdrożeniem rekomendacji Zintegrowanego Centrum Zarządzania Dziedzictwem Krakowa.
Realizatorzy wydarzenia zadbają również o odpowiednio zaaranżowaną i wydzieloną strefę gastronomiczną, a kiermaszowi towarzyszyć będzie program artystyczny, w którym znalazły się występy regionalnych zespołów i propozycje zaczerpnięte z małopolskich tradycji. Dodatkowe informacje można znaleźć na stronie organizatora.
Muzyczne responsoria i „Pasja” w Niedzielę Palmową
Okres wielkiego postu pełen będzie muzycznych skarbów. Capella Cracoviensis na ten czas przygotowała trzy wykonania „Stabat Mater”: Boccheriniego, Pergolesiego i Vivaldiego, a także responsoria Gesualda.
I jak co roku Capella rozpocznie Wielki Tydzień wykonaniem „Pasji” Jana Sebastiana Bacha. W Niedzielę Palmową, 2 kwietnia o godz. 18.00 w Teatrze im. Juliusza Słowackiego usłyszymy „Pasję wg św. Mateusza” BWV 244 b. Muzykom Capelli Cracoviensis towarzyszyć będzie Chór w Kontakcie. To działający od 2015 roku zespół pod batutą Wassima Ibrahima, który promuje muzykę świata, wykonując w kilkunastu językach utwory łączące wszystkie religie. Dodatkowe informacje oraz bilety można znaleźć na stronie Capelli Cracoviensis.
Festiwal Misteria Paschalia
4 kwietnia rozpocznie się 20. edycja Festiwalu Misteria Paschalia. To jeden z najważniejszych festiwali muzyki dawnej w Europie, od 2004 roku organizowany przez KBF w okresie Wielkiego Tygodnia. W programie, nawiązującym do chrześcijańskich źródeł europejskiej duchowości, obok najwybitniejszych dzieł dawnych mistrzów znajdujemy zapomniane kompozycje stanowiące ważne świadectwo wykonawczych i kompozytorskich tradycji epoki. Stąd obecne na Misteriach liczne muzyczne odkrycia i pierwsze współczesne światowe wykonania utworów, efekt żmudnych muzykologicznych badań i rekonstrukcji.
Program dwudziestej edycji koncentruje się na celebracji historii festiwalu, jego wkładu w rozwój sektora muzyki dawnej w Polsce oraz niezwykłych więzi, które w tym czasie powstały. Do Krakowa wracają Vincent Dumestre z Le Poéme Harmonique oraz Christophe Rousset wraz z Les Talens Lyriques – dwa znakomite zespoły, które przez lata tworzyły historię festiwalu. Ich koncerty zabrzmią odpowiednio na otwarcie i zamknięcie głównego programu. Wraca też Leonardo García Alarcón ze słynną Cappella Mediterranea. Po raz pierwszy wystąpią u nas Sebastien Daucé i Ensemble Correspondances oraz Cohaere Ensemble. Tegoroczny festiwal rozszerzy swoje ramy, 16 kwietnia − w Niedzielę Wielkanocną w Kościołach wschodnich wystąpi Ensemble Irini z Lilą Hajosi, prezentując „Motety” Heinricha Isaaca oraz pieśni liturgiczne Gruzji XV–XVI wieku łączące muzykę Wschodu i Zachodu. W programie towarzyszącym znajdziemy muzyczne spacery i wykłady. Szczegółowe informacje na stronie Misteria Paschalia.
Odpust Emaus: wyeksponowanie lokalnego dziedzictwa kulturowego
Zgodnie z kilkuwiekową tradycją w Poniedziałek Wielkanocny, 10 kwietnia, krakowianie udają się na wielkanocny spacer na Zwierzyniec, gdzie odbywa się odpust Emaus. Od ubiegłego roku wydarzenie jest koordynowane przez miasto − przygotowuje je Krakowskie Forum Kultury wraz z partnerami, przy współpracy z instytucjami, Radą Dzielnicy i parafią św. Salwatora.
Przypomnijmy: w kramach ustawionych na ulicach Tadeusza Kościuszki i Senatorskiej sprzedawano niegdyś m.in. piernikowe serca, różańce z ciasta, cukierki, gliniane gwizdki, ptaszki i dzwonki, drewniane zabawki i figurki, pukawki, piłeczki jojo, grzechotki i balony. Wierzono, że niektóre emausowe pamiątki, takie jak np. gliniane dzwonki, mają moc odpędzania złych mocy i przynoszą szczęście.
Nowa odsłona odpustu Emaus ma na celu przywrócenie tradycji rzemieślniczych i zabawkarskich związanych z folklorem zwierzynieckim. Miastu zależy, aby z chaotycznego wydarzenia handlowego, nastawionego na sprzedaż masowo produkowanych towarów niskiej jakości, Emaus stał się inicjatywą, która koncentruje się na lokalnych tradycjach i dziedzictwie. Odpust w nowej formule ma nawiązywać do tradycyjnego asortymentu.
Zwyczajowa forma odpustu wzbogacona będzie bogatym programem kulturalno-edukacyjnym z licznymi warsztatami (tematycznie związanymi z tworzeniem prostych, tradycyjnych zabawek emausowych oraz dekoracji drzewka emausowego) do udziału w których zaproszone są całe rodziny. W trakcie tegorocznego wydarzenia zostanie zaprezentowana również wystawa plenerowa przedstawiająca historyczne zdjęcia odpustów emausowych. Szczegóły na stronie Krakowskiego Forum Kultury.
Rękawka: przybycie Słowian do kraju nad Wisłą
W pierwszy wtorek po Wielkanocy, 11 kwietnia, odbędzie się kolejna edycja Tradycyjnego Święta Rękawki na Kopcu Krakusa. Motywem przewodnim tegorocznych obchodów będzie „Przybycie Słowian do kraju nad Wisłą”.
Szacuje się, że tradycja odprawiania pogańskich obrzędów związanych z nadejściem wiosny, do których nawiązuje Święto Rękawki, sięga wczesnego średniowiecza (ok. VIII w.). Z czasem charakter wydarzenia się zmieniał – odchodzono od kultywowania zwyczajów zapoczątkowanych przez przodków i świątecznej atmosfery. W połowie XX w. Rękawka kojarzona już była jedynie z festynem i jarmarczną atrakcją. W 2001 r. – z inicjatywy Centrum Kultury Podgórza i Drużyny Wojów Wiślańskich KRAK – udało się powrócić do historycznych korzeni święta i przygotować rekonstrukcję wydarzeń sprzed wieków.
Uczestnicy tegorocznej Rękawki będą mogli zobaczyć rekonstrukcje wczesnośredniowiecznych zwyczajów Słowian, związanych z wiosennym świętem zmarłych, obejrzeć z bliska starcie dwóch wielkich armii, czy zajrzeć do słowiańskiej osady, ale również dowiedzieć się jak wyglądało „spotkanie starego z nowym”, odwiedzić uroczysko, w którym pokonane bóstwa będą zwodzić przybyłych, a także spotkać słowiańskie stwory namawiające do osiedlenia się w nowej osadzie. Wstęp na wydarzenie jest bezpłatny, a dodatkowe informacje wraz z programem można znaleźć na stronie Centrum Kultury Podgórza.
Fot. Bogusław Świerzowski / kraków.pl
