Kraków to miasto kultury, sztuki i niezwykłych osobowości. Laureaci tegorocznych brązowych medali „Cracoviae Merenti” w sposób szczególny uosabiają lokalnego ducha. Są nimi: Piwnica pod Baranami, Andrzej Zarycki oraz Aleksander Łodzia-Kobyliński „Makino”
Podczas dzisiejszej uroczystej sesji Rady Miasta Krakowa przyznano brązowe medale „Cracoviae Merenti”. Tym razem za zasługi dla Krakowa docenieni zostali: Piwnica pod Baranami, Andrzej Zarycki oraz Aleksander Łodzia-Kobyliński „Makino”. Wyróżnienia wręczyli laureatom Prezydent Miasta Krakowa Jacek Majchrowski oraz Przewodniczący Rady Miasta Krakowa Rafał Komarewicz. Decyzja o przyznaniu im medali zapadła podczas sesji Rady Miasta, 27 kwietnia.
Piwnica pod Baranami
Kabaret literacki założony w 1956 r. w piwnicach pałacu „Pod Baranami” przez Piotra Skrzyneckiego i kilkoro studentów krakowskich uczelni. W 2021 r. świętował jubileusz 65-lecia. Fenomen tego miejsca opiera się nie tylko na wyjątkowym repertuarze, ale i niezwykłej atmosferze i wysokim poziomie artystycznym. Piwnica stworzyła wokół siebie środowisko ludzi – głównie intelektualistów i artystów – którzy czują się z nią związani. Do Piwnicy przyjeżdżają ludzie z całej Polski, jak również z zagranicy. Filmują ją ogólnopolskie i zagraniczne telewizje, a informacje o Piwnicy pod Baranami można znaleźć w obcojęzycznych przewodnikach turystycznych.
– Piwnica to więcej niż kabaret. To symbol. Podobnie jak wcześniej „Zielony Balonik” definiuje pewien specyficzny, trudny do uchwycenia nastrój i styl życia kulturalnego i intelektualnego. Artyści piwniczni należeli i należą do najwybitniejszych polskich twórców wielu profesji: kompozytorów, humorystów, muzyków, satyryków, pisarzy, scenografów i plastyków. Wyjątkowe indywidualności przybywały tutaj wszystkimi drogami: z Uniwersytetu i Akademii, szkół teatralnych i muzycznych, scen i estrad. Dzięki ich talentom w Piwnicy wykonywano niemal wszystko – od frywolnych piosenek z operetek przez żartobliwe liryki i satyry, wyśpiewywane ogłoszenia z „Trybuny Ludu” i muzyczne traktaty filozoficzne po, oczywiście, najwyższych lotów poezję. To właśnie tej niezwykłej braci zawdzięczamy fenomen polskiej poezji śpiewanej, rozpropagowany na festiwalowych scenach Opola i Sopotu. Wiele późniejszych karier muzycznych wyrosło bezpośrednio z bezkompromisowej wizji artystycznej zrodzonej tu, w średniowiecznych podziemnych salach pałacu przy Rynku Głównym – powiedział prezydent Krakowa Jacek Majchrowski.
Andrzej Zarycki
Kompozytor piosenki artystycznej i poezji śpiewanej, muzyki symfonicznej, oratoryjnej, teatralnej i filmowej, pianista, aranżer, kierownik muzyczny, pedagog. Współpracował z klubem „Pod Jaszczurami” oraz Piwnicą pod Baranami. Autor wielkich oratoriów „Golgoty polskiej” i „Zesłania”. Stworzył oprawę muzyczną do ponad 300 przedstawień teatralnych i telewizyjnych. Znany w Polsce, jak również za granicą z doskonałych aranżacji i kompozycji towarzyszących wydarzeniom teatralnym. Przez 20 lat spełniał się jako pedagog w Krakowskiej Szkole Muzycznej II stopnia. Od 2009 r. kierował projektem Festiwalu Zaczarowanej Piosenki.
– Dzięki Andrzejowi Zaryckiemu Kraków jest dzisiaj miejscem pełnym muzyki. Mury Piwnicy i cała płyta Rynku Głównego wręcz nasiąkły jego piosenkami – jest ich w końcu blisko czterysta. I chociaż powszechną bolączką ludzkiej pamięci jest to, że twórca muzyki jest często pomijany, a zapamiętujemy wyłącznie wykonawcę, to wierzę, że dzisiejsze odznaczenie przyczyni się do zmiany tej praktyki. W końcu tak jak Kraków nigdy nie zapomni o Ewie Demarczyk, tak tym bardziej nigdy nie powinien zapomnieć o Andrzeju Zaryckim – zaznaczył prezydent Krakowa.
Aleksander Łodzia-Kobyliński „Makino”
Aktor, piosenkarz, zwany bardem Zwierzyńca. Założyciel Zespołu Folkloru Miasta Krakowa „Andrusy”. Jest uosobieniem zanikającego już w Krakowie zjawiska zwierzynieckiego andrusa, czyli jak głosi słownik zwierzyniecki, osobnika zadziornego, ale honorowego. Zawsze z gitarą, elegancko ubrany, w kraciastej marynarce i charakterystycznym kaszkiecie i zawadiacką apaszką. Jego barwna postać od wielu lat wzbogaca koloryt miasta i współtworzy jego magiczną atmosferę, przenosząc nas do czasów, gdy na ulicach spotkać można było kapele podwórkowe i ulicznych grajków.
– Sława legendy Krakowa znanego pod pseudonimem „Makino” dotarła daleko poza granice naszego kraju. Pieśniarz, który Kraków umiłował ponad wszystko, a także swą ukochaną drużynę piłkarską – Cracovię. Aleksander Łodzia-Kobyliński jest autorem melodii do hymnu Cracovii „Z mariackiej wieży” stworzonego w 1981 r. Talent i charyzma stanowią wizytówkę Makino. To dzięki niemu folklor miejski i zjawisko zwierzynieckiego andrusa jest znane i kultywowane. Jego barwna postać od wielu lat wzbogaca koloryt i atmosferę miasta, przenosząc nas do czasów, gdy na ulicach spotkać można było kapele podwórkowe i ulicznych grajków – podkreślił w swoim przemówieniu przewodniczący RMK Rafał Komarewicz.
Fot. Bogusław Świerzowski