„Solidarność jest jeszcze przed nami” – to temat przewodni tegorocznych Dni Tischnerowskich. Jubileuszowa, dwudziesta edycja odbędzie się w dniach 13-15 października. Udział wezmą m.in. prof. Hanna-Barbara Gerl-Falkovitz, Chantal Delsol, Janina Ochojska, Rocco Buttiglione i Adam Woronowicz.
20. jubileuszowe Dni Tischnerowskie przypadają w szczególnym okresie.Planowane na rok poprzedni – w 20. rocznicę śmierci Józefa Tischnera i 40. rocznicę powstania ruchu Solidarności – musiały zostać przesunięte. Ten trudny dla nas wszystkich czas potwierdził jednak aktualność hasła, które stało się motywem przewodnim dni: „Solidarność jest jeszcze przed nami”. Wychodząc z pandemii oraz związanych z nią ograniczeń i wyrzeczeń, stajemy dziś wobec nowych wyzwań.
Ks. Józef Tischner, którego 90. rocznicę urodzin obchodziliśmy w tym roku, był nie tylko kapelanem Solidarności – jego kazania wygłoszone na I Zjeździe NSZZ „Solidarność” weszły w skład oficjalnych dokumentów związku – był przede wszystkim autorem „Etyki solidarności” – wyjątkowego dzieła, w którym jako jedyny myśliciel starał się dostrzec i odsłonić w ówczesnych doświadczeniach ich niezwykły etyczny sens. Już w wolnej Polsce, na początku lat 90., Tischner pisał, że chwila, w której my Polacy zapomnielibyśmy o solidarności, byłaby chwilą naszego duchowego samobójstwa.
Organizatorzy 20. Dni Tischnerowskich właśnie refleksji nad ideą solidarności poświęcili temat jubileuszowej edycji. Ich zamiarem jest sięgnąć – właśnie w duchu Tischnera – do najgłębszego etycznego wymiaru tego doświadczenia, po to, aby pokazać, że idea solidarności jest nie tylko ważną częścią naszych dziejów, ale również światłem, które może pomóc nam lepiej i bardziej sensownie spojrzeć w przyszłość. Planowany program został pomyślany tak, aby na fenomen solidarności spojrzeć z rozmaitych perspektyw.
Stałą pozycją Dni Tischnerowskich jest prestiżowy wykład „Colloquia Tischneriana”, na który od lat zapraszani są intelektualiści i myśliciele klasy światowej. W roku 2021 wygłosi go prof. Hanna-Barbara Gerl-Falkovitz – wybitna filozof niemiecka, zajmująca się myślą społeczną i religijną, autorka znakomitego dzieła „Przebaczyć to, co nieprzebaczalne”. Została poproszona o przygotowanie wykładu, który ukaże kwestię przebaczenia jako istotny element solidarnej wspólnoty.
Prof. Gerl-Falkovitz weźmie także udział w dyskusji „Solidarność kobiet” – poświęconej nie tylko roli kobiet w ruchu Solidarności, ale i szczególnemu udziałowi, czy wręcz misji kobiet w praktycznym krzewieniu postawy solidarności.
Drugi najważniejszy punkt każdych Dni Tischnerowskich to „Jaskinia Filozofów” – wieczorna debata nad najbardziej istotnymi kwestiami współczesnego świata. W tym roku oprócz gościa głównego do udziału w niej zaproszono dwoje znakomitych myślicieli, którzy w latach poprzednich wygłosili, jako goście honorowi, wykład z cyklu „Colloquia Tischneriana”.
Są to prof. Chantal Delsol – francuska filozof polityki i dyrektor Ośrodka Studiów Europejskich na Uniwersytecie Marne-la-Vallée w Paryżu. Rocco Buttiglione – włoski filozof, prawnik i polityk. Głównym tematem debaty będzie temat solidarności widziany oczami ludzi Zachodu.
Organizatorzy planują ponadto dwa panele „pokoleniowe”. W pierwszym z nich wezmą udział polscy profesorowie, którzy przed czterdziestu laty aktywnie, choć w różnych miejscach, uczestniczyli w budowaniu ruchu Solidarności. W drugim będą uczestniczyć przedstawiciele pokolenia młodszego, osoby urodzone około 1980 roku mające w swym dorobku znaczące publikacje dotyczące tematu solidarności.
Podczas Dni Tischnerowskich odbędzie się również głośna lektura „Etyki solidarności” – wybrane fragmenty przeczyta wybitny aktor Adam Woronowicz. Spotkanie zaplanowano w auli im. ks. J. Tischnera w Collegium Wróblewskiego UJ. Nieprzypadkowo to właśnie tam odbędzie się czytanie a po nim dyskusja nad tekstem, bowiem właśnie w tej sali przez lata ks. prof. Józef Tischner spotykał się na zajęciach ze swoimi studentami.
Stały punkt programu to również pokaz dokumentów filmowych, prowadzony przez biografa Tischnera i kierownika archiwum Instytutu Myśli Józefa Tischnera Wojciecha Bonowicza. W tym roku obejmie on nie tylko fragmenty archiwaliów, ale i najnowszy film ubiegłorocznej laureatki Nagrody im. Księdza Józefa Tischnera – Mariny Hulii: „Wszyscy wszystko zjedli”.
Tradycją jest już wieczorne spotkanie dyskusyjne w ramach Otwartego Forum Filozoficznego OFF Tischner, podczas którego uczestnicy spotkań mogą podzielić się refleksjami związanymi z tematem przewodnim Dni oraz wziąć udział w dyskusjach moderowanych przez filozofów z IMJT.
Szczegółowy program jest dostępny na stronie internetowej tischner.pl.
