W lipcu i sierpniu Muzeum KL Plaszow zaprasza do udziału w spacerach tematycznych po terenie byłego obozu koncentracyjnego. Tematy spacerów to: „Historia KL Plaszow”, „Archeologia miejsc pamięci”, „Cmentarze żydowskie w Podgórzu” i „Płaszowskie pomniki (1947-1962-2020)”.
„Historia KL Plaszow”
- czwartek, 1 lipca, godz. 17:45
- czwartek, 5 sierpnia, godz. 17:45
W 1942 r. na obrzeżach Krakowa utworzony został przez Niemców obóz pracy przymusowej, przekształcony następnie w obóz koncentracyjny. Największą grupę więźniów stanowili krakowscy Żydzi, przesiedleni tam z getta w marcu 1943 r. Do obozu trafiali też Żydzi z innych gett Generalnego Gubernatorstwa, Polacy podejrzani o działalność konspiracyjną i rodziny romskie. W sierpniu 1944 r. w obozie przetrzymywano kilka tysięcy Polaków, ujętych podczas tzw. czarnej niedzieli. Było to również miejsce egzekucji dokonywanych przez gestapo.
Obecnie teren poobozowy nosi kilka czytelnych śladów przeszłości: pozostałości cmentarzy, fragmenty infrastruktury obozowej, ślady niwelacji terenu, a także kilka upamiętnień. Celem spaceru jest poznanie historii obozu Plaszow, ale także historycznej i współczesnej topografii miejsca pamięci.
- czas trwania: około 2 godz.
- prowadzenie: Kamil Karski, Anita Szkarłat
- miejsce zbiórki: Szary Dom, ul. Jerozolimska 3
„Archeologia miejsc pamięci”
- czwartek, 8 lipca, godz. 17:45
- czwartek, 12 sierpnia, godz. 17:45
W latach 2016–2019 na terenie byłego obozu Plaszow Muzeum Krakowa przeprowadziło badania archeologiczne. W trakcie prac terenowych odnalezione zostały liczne obiekty: pozostałości baraków, narzędzia, a także osobiste przedmioty więźniów – sztućce, kubki, przybory toaletowe. Te zwyczajne przedmioty skrywają w sobie osobiste historie więźniów i stają się dla nas niemymi świadkami tragicznych wydarzeń. W trakcie spaceru uczestnicy zyskają wiedzę odnośnie sposobu prowadzenia badań archeologicznych i ich wyników. Wędrówce przez teren byłego obozu będzie także towarzyszyć wspólna refleksja nad tym, jaką rolę pełnią zabytki oraz współczesne przedmioty w doświadczaniu i interpretacji przeszłości miejsca pamięci.
- czas trwania: około 2 godz.
- prowadzenie: Kamil Karski
- miejsce zbiórki: Szary Dom, ul. Jerozolimska 3
„Cmentarze żydowskie w Podgórzu”
- czwartek, 22 lipca, godz. 17:45
- czwartek, 19 sierpnia, godz. 17:45
Teren niemiecki obóz pracy przymusowej Plaszow powstał na terenie dwóch cmentarzy żydowskich (starego – Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Podgórzu oraz nowego – Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie). Uczestnicy oprowadzania będą mieli możliwość zapoznania się z historią obu nekropolii, skalą i skutkami ich wojennej dewastacji, a także obecnymi (lub nieobecnymi) w przestrzeni formami ich upamiętnień. Tłem wykładu będą zasady judaizmu (halacha) określające znaczenie i rolę cmentarzy w religii żydowskiej. Zaprezentowane zostaną także wybrane formy epigraficzne występujących na macewach wraz z wyjaśnieniem ich symboliki.
- czas trwania: około 1,5 godz.
- prowadzenie: Justyna Morawska
- miejsce zbiórki: Szary Dom, ul. Jerozolimska 3
„Płaszowskie pomniki (1947-1964-2020)”
- czwartek, 29 lipca, godz. 17:45
- czwartek, 26 sierpnia, godz. 17:45
Na terenie KL Plaszow i w okolicach stacji kolejowej przy ul. Dworcowej znajdują się liczne upamiętnienia związane są z czasem II wojny światowej i historią okupowanego Krakowa. Ich forma jest zróżnicowana, od prostych tablic i obelisków po ekspresyjne monumentalne rzeźby. Podczas spaceru uczestnicy poznają okoliczności powstania upamiętnień oraz historie zdarzeń, które pomniki przywołują.
- czas trwania: około 2 godz.
- prowadzenie: Kamil Karski
- miejsce zbiórki: plac Braci Dudzińskich (przed wejściem na dworzec Kraków Płaszów)
Koszt: 10 zł od osoby. Zapisy pod adresem e-mail: edukacja@plaszow.org. Więcej informacji tutaj.
Fot: Jan Graczyński