25 czerwca Miasto Kraków podpisało porozumienie ze spółką PKP Polskie Linie Kolejowe dotyczące dzierżawy terenów pod estakadami kolejowymi w centrum Krakowa. To przestrzeń odpowiadająca powierzchni niemal trzech boisk piłkarskich. Zgodnie z raportem z konsultacji społecznych z mieszkańcami oraz ustaleniami z PKP PLK w miejscu starych nasypów kolejowych pojawią się ciągi pieszo-rowerowe, dużo zieleni oraz miejsca wypoczynku i rekreacji dla osób w każdym wieku.
W centrum Krakowa XIX-wieczny nasyp kolejowy zastąpiły dwie estakady o łącznej długości 700 m. Zmieszczą się na nich dodatkowe tory kolejowe i nowy przystanek Kraków Grzegórzki, na którym zatrzymywać się będą pociągi aglomeracyjne. Pod torami, między filarami nowych konstrukcji, powstała nowa, wolna przestrzeń o powierzchni 20 000 m2.
– Umowa dzierżawy dotyczy pierwszego odcinka tego terenu, wzdłuż ulicy Blich, od ul. Kopernika do Grzegórzeckiej. Dzięki temu będziemy go mogli zagospodarować w formie zielonego terenu rekreacyjnego, tak jak chcieli tego mieszkańcy w konsultacjach. Mamy już koncepcję zagospodarowania, teraz będziemy skupiali się na wszelkich uzgodnieniach, w tym konserwatorskich. Prace w terenie ruszą w przyszłym roku – zapowiada prezydent Krakowa Jacek Majchrowski.
To jedno z pierwszych tego typu porozumień zakładające warstwowy podział przestrzeni użytkowej. Umowa będzie obowiązywać od 1 lipca przez 10 lat. W tym czasie miasto będzie zobowiązane do urządzenia i utrzymania terenu pod obiektami kolejowymi. Kolejne jego fragmenty będą przekazywane przez PLK etapami, wraz z postępem prac budowlanych.
– Podpisana dziś umowa dowodzi, że inwestycje kolejowe to nie tylko skrócenie czasu przejazdu, większy komfort podróży i walka z wykluczeniem komunikacyjnym, ale również korzystna zmiana dla mieszkańców Krakowa, którzy zyskają atrakcyjne miejsce do spędzania wolnego czasu – podkreślił minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.
Budowa kolei aglomeracyjnej i związana z nią likwidacja nasypów kolejowych stanowiących barierę komunikacyjną oraz przestrzenną pomiędzy Starym Miastem a Grzegórzkami w sposób zasadniczy zmieni relacje urbanistyczne, architektoniczne, komunikacyjne oraz społeczne Krakowa.
Projekt koncepcyjny zagospodarowania tego obszaru jest odpowiedzią na potrzeby mieszkańców dotyczącą utworzenia przyjaznej, ale zarazem wielofunkcyjnej przestrzeni publicznej w samym sercu Krakowa.
Głównym założeniem projektu jest stworzenie nowej zielonej przestrzeni publicznej – parku Kolejowego. W projekcie zapewniono ciągłość połączenia zarówno pieszego, jak i rowerowego wzdłuż inwestycji kolejowej. Zgodnie z wolą mieszkańców, wyrażoną podczas konsultacji społecznych, park podzielono na strefy funkcjonalne, zachowując przy tym maksymalny udział zieleni. Sposób zagospodarowania terenu różni się w zależności od zastanych czynników przestrzenno-architektonicznych, takich jak: wysokość filarów, szerokość estakady czy najbliższe sąsiedztwo.
Dodatkowo projekt uwzględnia stworzenie ścieżki edukacyjnej dotyczącej historii rozwoju transportu kolejowego w Polsce wraz z identyfikacją graficzną, będącą jednocześnie formą uatrakcyjnienia monochromatycznej nawierzchni i betonowych elementów estakady.
W pierwszym etapie (od ul. Kopernika do ul. Grzegórzeckiej) pojawią się:
- strefa izolacyjnej zieleni
- plac zabaw w postaci miasteczka kolejowego
- ogród sensoryczny
- psia strefa
W pobliżu budynków mieszkalnych wprowadzono strefy, które potencjalnie nie będą generować wysokiego natężenia hałasu, w tym: ogród sensoryczny. Zadbano też, by w niedalekiej odległości od miejsc zamieszkania znalazł się plac zabaw przybierający nietypową formę, nawiązującą do kolei.
Znajdzie się tam m.in. zabawowe urządzenie wielofunkcyjne przypominające formą pociąg wchodzący w skład taboru Kolei Małopolskich, stacje kolejowe znajdujące się na trasach Kolei Małopolskich z towarzyszącymi im charakterystycznymi elementami np. zabawowa chata bronowicka, kopiec Krakusa czy grzegórzecki plac targowy. A wszystko to w otoczeniu komponowanej zieleni wysokiej i niskiej, a także roślin miododajnych zlokalizowanych w najbardziej słonecznych miejscach tworzących ogrody sensoryczne.
W kolejnym, drugim etapie (od ul. Grzegórzeckiej do ul. Miodowej) znajdą się:
- strefa rekreacyjna
- parkingi rowerowe
- strefa wielofunkcyjna (usługowa, handlowa, kulturalna)
- strefa spotkań
- strefa sportowa (w tym: strefa koszykówki, piłki nożnej, fitness i skatepark)
W trzecim etapie (od ul. Dekerta do ul. Limanowskiego) zostaną zrealizowane:
- strefa rekreacyjna
- plac zabaw
- ogród społeczny i strefa gastronomiczna
- strefa relaksacyjna
- strefa sportowa (w tym: strefa workout, skatepark, boisko wielofunkcyjne)
Modernizacja krakowskiej linii średnicowej współfinansowana jest ze środków unijnych, w ramach instrumentu CEF „Łącząc Europę”. Koszt tej inwestycji to 1 mld zł. Zapewni ona sprawny przejazd pociągów międzynarodowych, dalekobieżnych, regionalnych i aglomeracyjnych, a rozdzielenie ruchu dalekobieżnego od aglomeracyjnego pozwoli przewoźnikom na uruchomienie większej liczby połączeń.
Fot: PKP PLK SA