14 października o godz. 16.00 zaparaszamy do Pałacu Krzysztofory, sala audytoryjna Kupferhaus na wykład Krakowianie wobec konfederacji barskiej… W 250. rocznicę wydarzeń w ramach Muzeomanii z cyklu Salon pod Faetonem. Prelegentem będzie Małgorzata Niechaj (MHK).
Kraków w latach 1768–1772 był dwukrotnie w rękach konfederatów: w okresie 21 czerwca – 18 sierpnia 1768 oraz 5 września – 8 listopada 1769, a Wawel dodatkowo jeszcze 1 lutego – 26 kwietnia 1772 roku. To przechodzenie miasta z rąk do rąk oraz sposób, w jaki się to dokonywało, był znamiennym przykładem ówczesnego charakteru działań zbrojnych. Sytuacja wymuszała na mieszczanach przyjęcie określonej postawy i zaangażowania. Zarówno miasto, jak i jego mieszkańcy ponieśli konsekwencje swoich decyzji. Kraków został zajęty: był plądrowany i niszczony, a mieszczanie podczas tej okupacji słono zapłacili za opór. Natomiast konfederaci – pobici i ranni – zostali upokorzeni niewolą i zesłaniem. Jednak wielu udało się przeżyć i powrócić, a niektórym wręcz zyskać nieśmiertelną sławę, jak np. Marcinowi Oracewiczowi. Konfederacja barska miała na powrót uczynić z Krakowa miejsce, które zmieniłoby bieg rzeczy i przyniosło Rzeczypospolitej ratunek. W konsekwencji jednak przyczyniła się do zniszczeń, opustoszenia i odebrania mu dawnego blasku.
Salon pod Faetonem
W historii Krakowa zdarzały się sytuacje, które wystawiały mieszczan na wielką próbę. Nietrudno o przykłady: wielki pożar Krakowa z 1850 roku, okupacja niemiecka podczas drugiej wojny światowej, obrona krzyża w Nowej Hucie czy ciąg kataklizmów – epidemii, pożarów i powodzi, które nękały Kraków w XVIII wieku, przyczyniając się do jego upadku. To tylko kilka przykładów. Nie zawsze jednak były to okoliczności i wydarzenia dramatyczne czy tragiczne w skutkach. Niekiedy mieszczanie stawali przed wyzwaniami, takimi jak lokacja Krakowa, w efekcie której musieli odnaleźć się w zupełnie nowej rzeczywistości administracyjno-prawnej, czy powołanie do życia Legionów Polskich, które stały się ucieleśnieniem nadziei niepodległościowych, zyskując wśród mieszkańców Krakowa ogromne wsparcie. Czy z każdej z takich prób krakowianie wyszli zwycięsko? Czy zdali egzamin z postaw obywatelskich lub społecznych? Czy na tle społeczności wyróżniły się jednostki? Porozmawiajmy o postawach i reakcjach krakowian, których los postawił nagle na zakręcie historii…
Wykłady naukowe w oparciu o muzealne kolekcje odbywają się bezpłatnie w niedziele o godz. 16.00 w Pałacu Krzysztofory (sala audytoryjna Kupferhaus).
