14 grudnia 2021 r., w 51. rocznicę wybuchu robotniczych protestów na Wybrzeżu, dyrektor krakowskiego IPN dr hab. Filip Musiał złożył kwiaty pod pomnikiem Solidarności „Bądź wierny, idź” przy pl. Centralnym w Nowej Hucie. Na monumencie umieszczonych jest 11 tablic z ważnymi datami, wśród nich ta poświęcona protestom na Wybrzeżu.
14 grudnia 1970 r., w reakcji na zapowiedzianą przez władze podwyżkę cen, w Stoczni Gdańskiej rozpoczął się strajk. Tłum protestujących robotników przemaszerował pod Komitet Wojewódzki PZPR. Doszło do pierwszych starć z milicją. Dzień później padły pierwsze ofiary śmiertelne. Władze zezwoliły na użycie broni palnej. Najtragiczniejszy okazał się 17 grudnia, który przeszedł do historii jako czarny czwartek. 18 grudnia, w trakcie protestu robotników przed bramą stoczni w Szczecinie, wojsko otworzyło ogień do zgromadzonych. Dwie osoby zginęły, a kilka zostało rannych.
Dwa dni później Władysław Gomułka został zmuszony do ustąpienia ze stanowiska I sekretarza KC PZPR. Na jego następcę komuniści wybrali dotychczasowego I sekretarza KW PZPR w Katowicach, Edwarda Gierka.
Bilans ofiar Grudnia ’70: od kul milicji i wojska zginęło 45 osób, co najmniej 1165 zostało rannych, a kilka tysięcy zatrzymano. Wobec działaczy robotniczych władze zastosowały wieloletnie represje.
Fot. IPN Kraków. Tekst IPN Kraków
