Krakowskie Zaduszki przy Montelupich

3 listopada 2021 r. odbyła się uroczystość poświęcona pamięci polskich patriotów zamordowanych w więzieniu przy ul. Montelupich w latach 1945-1956. Reprezentujący IPN w Krakowie dr Michał Wenklar wygłosił wykład historyczny przed licznie zebranymi przedstawicielami kombatantów, organizacji, uczniami szkół i mieszkańcami Krakowa.

W przemówieniu dr Michał Wenklar z Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN przedstawił losy więzionych i zamordowanych przy ul. Montelupich ofiar terroru komunistycznego, w tym ks. Władysława Gurgacza, kapelana Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowej, pochowanego w tym roku dzięki staraniom Instytutu Pamięci Narodowej. Egzekucja ks. Gurgacza nastąpiła 14 września 1949 r. na podwórku więzienia przy ul. Montelupich. Kapelan został potajemnie pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Jego szczątki odnaleziono w październiku 2018 r. podczas prac poszukiwawczych IPN.

Modlitwę za dusze poprowadził o. Jerzy Pająk OFMCap (kapelan żołnierzy AK i środowisk niepodległościowych). Następnie uczestnicy złożyli kwiaty i znicze pod murem dawnego więzienia.

Organizatorem uroczystości było Porozumienie Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych w Krakowie. Prowadzącym był Edward Wilhelm Jankowski.

Zainstalowana na murze Aresztu Śledczego Tablica Pamięci została uroczyście odsłonięta w listopadzie 2010 r. Składa się ona z dwóch części, na których widnieją imiona i nazwiska zamordowanych z wyroku WSR w Krakowie działaczy (głównie żołnierzy) podziemia niepodległościowego. Dziesięciu z nich w momencie pozbawienia życia liczyło nie więcej niż 20 lat. Trzydzieści trzy osoby w chwili śmierci miały od 21 do 25 lat. W wieku powyżej 25 lat do 30 zostało zabitych jedenaście osób. W grupie najstarszych, powyżej 30 roku życia, zostało zabitych czternaście osób.

Piętnaście osób rozstrzelano w 1946, dwadzieścia jeden w 1947 – zarówno przed, jak i po tzw. amnestii. Na dziesięciu osobach karę śmierci wykonano w 1948; sześć zabito w 1949, jak i w 1950; osiem w 1951, natomiast w 1954 pozbawiono życia dwie osoby.

Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN) Tekst: IPN Kraków

Podziel się tą informacją: