Wystawa „Wszystkie arrasy króla. Powroty 2021–1961–1921” dostępna będzie dla zwiedzających od 18 marca do 31 października w Zamku Królewskim na Wawelu. To jedyny w dziejach jagiellońskiej rezydencji pokaz całej zachowanej kolekcji we wnętrzach, dla których arrasy zostały stworzone.
Ukrywane przed Szwedami, zrabowane na polecenie carycy Katarzyny, wywiezione galarem wiślanym na trzy dni przed wkroczeniem Niemców do Krakowa w 1939 roku. Ewakuowane do Rumunii 18 września, kolejno do Francji i przez Anglię do Kanady. Wreszcie powróciły. Wszystkie zachowane w Polsce arrasy Zygmunta Augusta zobaczymy w Zamku Królewskim na Wawelu.
Wystawa będzie dostępna dla zwiedzających od 18 marca do 31 października. Towarzyszą jej prace dwóch wybitnych współczesnych twórców: Mirosława Bałki i Marcina Maciejowskiego.
Podróż w czasie i przestrzeni
Ekspozycja wprowadza widza w atmosferę wnętrz zamkowych, odświętnie ozdobionych tapiseriami, jak to czyniono niegdyś na wyjątkowe okazje. Opowiada także o ogromnej pracy konserwatorów, zmagających się ze skutkami uszkodzeń i zniszczeń, które stały się udziałem arrasów w ciągu ich burzliwych dziejów. Od powrotu z Rosji w 1921 roku rozpoczął się bowiem wieloletni proces konserwacji tapiserii, który trwa do dziś. To wielkie dzieło przede wszystkim wawelskich konserwatorów.
W sali senatorskiej, gdzie pokazywane są arrasy herbowe, można obejrzeć też arras po niedawnej konserwacji. Do pewnego stopnia „odzyskał” on swą barwę, wyróżnia się na tle innych. Zdradzę, że na wystawie będzie można, dzięki pewnemu zabiegowi, zobaczyć oryginalną kolorystykę niektórych arrasów! – mówi dr hab. Andrzej Betlej.
Koncepcja wystawy, zawarta w słowie – „powroty” jest jednak, jak podkreśla dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu, zaskakująca i nieoczywista. W odwróconej narracji podążamy bowiem od współczesności przez kolejne powroty arrasów: 1961 i 1921 rok. Ten aktualny akcent ekspozycji tworzą prace Marcina Maciejowskiego i Mirosława Bałki.
Chcemy pokazać, że Zygmuntowskie tapiserie inspirują współczesnych twórców. Pierwszy obraz Marcina Maciejowskiego odnoszący się do arrasów powstał jeszcze w trakcie jego studiów na ASP. Teraz podarował nam kolejne dzieło „Wizyta na Wawelu”. A Mirosław Bałka przygotował – z myślą o naszej wystawie – dwie instalacje.„Trzy promienie” zobaczymy na dziedzińcu wawelskim, druga – zatytułowana „Paszport”, wraz z obrazem Maciejowskiego otwiera ekspozycję – mówi dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu.
Wystawę uzupełniają też archiwalne fotografie ukazujące królewskie arrasy w zaskakujących kontekstach społeczno-historycznych. Zobaczymy m.in. zdjęcie z Brigitte Helm – gwiazdą filmu „Metropolis” (1927) w reż. Fritza Langa, która gościła na Wawelu i podziwiała zygmuntowską kolekcję.
Szczegóły oraz informacje o biletach można znaleźć tutaj.
Fot: Bogusław Świerzowski / kraków.pl
