Wczoraj, to jest 3 maja 2020 r., minęło równo 74 lata od starć pomiędzy młodzieżą studencką a milicją, bezpieką i siłami KBW. W kilkudziesięciu miejscowościach na terenie kraju, miały miejsce patriotyczne demonstracje. Działo się to w dniu rocznicy Konstytucji 3 Maja, którego to święta – pomimo iż formalnie znajdowało się ono jeszcze w kalendarzu państwowych rocznic – publiczne obchody zostały przez komunistów zakazane.
Głównym miejscem manifestacji patriotycznych stał się Kraków. Milicja zareagowała niezwykle brutalnie. Byli pobici i ranni, choć – na szczęście – nie zanotowano ofiar śmiertelnych. Władze aresztowały ok. 500 osób, z czego 12 uczestników wydarzeń na Starym Mieście sądzono, a 9 z nich skazano na kary więzienia.
Dzień 3 maja przestał być wolny od pracy od 1947 r., a w stosunku do uczestników manifestacji 3 maja 1946 r. wiele było wyrazów solidarności. W kraju odbyły się kolejne protesty, m.in. w Poznaniu. Również i te znaki sprzeciwu karano. Do uznanych przez państwo a także hucznych w formie obchodów tego dnia powrócono dopiero w III RP. Było to umiejętne nawiązanie do tradycji obywatelskich II Rzeczpospolitej.
Tekst i fotografia: Artur Jachna
