Zapraszamy do Centrum Edukacyjnego „Przystanek Historia” IPN w Krakowie (ul. Dunajewskiego 8) na październikowe spotkanie z cyklu „Archiwalna środa”. Tym razem poświęcimy go abp. Józefowi Bilczewskiemu. Początek o godz. 18.
Gościem spotkania będzie Piotr Kuruc z Oddziałowego IPN w Krakowie. Opowie on m.in. o roli kanonizowanego w 2005 r. abp. Bilczewskiego podczas konfliktu z Ukraińcami w latach 1918-1919, a także o związkach duchownego z podkrakowską Rudawą.
1 listopada 1918 r. wybuchły walki o Lwów. Opanowanie znacznej części gmachów publicznych przez Ukraińców i proklamowanie Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej napotkało zbrojny opór ludności polskiej. Szczególną sławą w obronie miasta „zawsze wiernego” okryli się młodzi ochotnicy, chłopcy i dziewczęta, pochodzący ze wszystkich grup społecznych – Orlęta Lwowskie.
Na czele komitetu ratunkowego, którego rolą była opieka nad rannymi w walkach oraz nad rodzinami setek osób poległych w obronie polskości Lwowa stanął arcybiskup lwowski obrządku łacińskiego Józef Bilczewski. Będąc gorącym zwolennikiem odbudowy Rzeczypospolitej na fundamentach chrześcijańskich czynnie zaangażował się w rokowania pomiędzy stronami konfliktu. Nie opuścił wiernych ani w dobie zagrożenia ukraińskiego, ani bolszewickiego.
W narastającym zagrożeniu ze strony bolszewizmu upatrywał jedno z największych zagrożeń dla cywilizacji chrześcijańskiej. W odezwach skierowanych do duchowieństwa i wiernych atak Sowietów w 1920 r. nazwał „zaprzeczeniem Chrystusa i wolnego naszego bytu państwowego”, ponieważ „niesie zagładę krzyża i zniszczenie naszej kultury”. Nie miał wątpliwości, że celem bolszewików jest „wygubić imię polskie w starym grodzie kresowym”. Po odparciu nawały sowieckiej podziękował tym wszystkim duchownym i wiernym „którzy nie zawiedli, mimo wielu represji i prześladowań”.
